Nghe tin tiểu thuyết của nhà văn Nguyễn
Đình Toàn được Người Việt Books cho in lại 2 tập: Nguyễn Đình Toàn - Tiểu
thuyết 1 & 2. Tôi chỉ đọc những giới thiệu trên nhật báo Người Việt và Web
Diễn Đàn Thế Kỷ, nhưng tôi chưa được nhìn qua hai đứa con tinh thần này của nhà
văn Nguyễn Đình Toàn bằng xương bằng thịt. Định trong lòng một ngày đẹp trời
nào đó sẽ đến thăm ông, vấn an sức khoẻ của ông, và sẽ mua 2 cuốn sách này.
Tôi vốn mê văn (thơ, nhạc) của Nguyễn
Đình Toàn từ ngày mới lớn…
Đọc trên Web Diễn Đàn Thế Kỷ, bắt gặp
một bài viết của Lưu Na, bài "Riêng Chữ Với Người".
Đọc qua tôi tự nhiên thương cảm đến
những nhà văn nay đã về già (như Nguyễn Đình Toàn):
"Nguyễn đình Toàn nói, người ta
sống chỉ để chờ chết. Với ông, cái chết chính là sự lớn lao thứ 2 của
cuộc sống, nó rõ ngay trong dòng nhạc, trong lời thơ, và ẩn hiện trong những
truyện ông viết." (Riêng
Chữ Với Người - Lưu Na)
Điều này như thôi thúc tôi mau đến thăm
ông.
Nhưng rất may, tôi được phôn của nhà thơ Thành Tôn, anh nói: Nguyễn Đình Toàn
nhắn TYH tới nhà ảnh chơi, ảnh vừa in 2 quyển sách, Nguyễn Đình Toàn, tiểu
thuyết 1, và 2 đó."
Tôi nói với anh Thành Tôn: "Tôi sẽ gọi điện thoại tới ảnh, mai mình đến
thăm nhe."
Thành Tôn đồng ý.
Định sáng mai sẽ gọi Nguyễn Đình Toàn hẹn giờ tới thăm, nhưng buổi tối anh đã
gọi: "Mai nhớ đến anh, anh gởi cho 2 quyển sách mới in về đọc."
Tôi và Thành Tôn tới ngôi nhà đó, căn Apt, số 10 B, một căn Apt như nhiều căn
Apt khác ở Mỹ, mà tôi đã đến thăm nhiều lần. Lần nào đến cũng đều có ông và bà
cùng ra mở cửa, ông trước bà sau. Nhìn Nguyễn Đình Toàn sau gần một năm chưa
gặp lại, thấy ông vẫn thế, có thể ông mạnh hơn lần tôi đến thăm trước đây, lần
trước ông bị cúm thường ho sù sụ. (Lần trước, vì bị cảm và ho mà ông không phát
biểu được trong buổi Ra Mắt Sách truyện dài Đi Mỹ của tôi, làm tôi tiếc hùi
hụi). Ông bà rất vui vẻ chào đón tôi và Thành Tôn.
Tôi muốn nói đến căn Apt 10 B này. Căn chung cư dĩ nhiên là nhỏ, phải đi chung
thang gác với những người chung quanh, nhưng một căn nhà nhỏ mà là nơi sinh
sống và làm việc của một con người lớn: một nhà văn lớn, một nhà thơ
lớn và một nhạc sĩ lớn. Tất cả chứa chất trong một con người, đó là
Nguyễn Đình Toàn.
(Tôi cũng có quen biết với một hay (hai, ba) ngưởi viết, cũng có đến thăm một
hay (hai, ba) căn nhà của họ, nó rộng bao la, gần biển, với đầy đủ tiện nghi
như một biệt thự...Nhưng một hay (hai, ba) người viết này lại có tâm hồn nhỏ
xíu, chỉ biết chê bai, chỉ trích, châm biếm.... Cho nên tạo hóa thường có sự đặt
để trái chiều nhau như vậy.)
Tôi nhìn ông ngồi trên chiếc ghế dựa, thật
sự ông đã già rồi, với số tuổi 78 oằn trên thân thể ông, ông như lún sâu vào
lòng ghế... Ông khoe với tôi và Thành Tôn, là có một người bạn trẻ ở VN là
Nguyen Truong Trung Huy (Huy Vespa) đã thực hiện một trang Web, có bài chủ đề về Nguyễn Đình Toàn với những tác phẩm của ông
và hình ảnh những sách ông đã xuất bản. Ông lại giới thiệu thêm về một tập nhạc dày với những bản nhạc do ông
sáng tác và tự ông mày mò học để ghi nốt (chép) nhạc trên computer. Tập nhạc được
trình bày rất công phu và giá trị. “Nhạc của tôi không chỉ để nghe mà còn để đọc
nữa, phải đọc từng lời…mới sâu, mới thấm được.” ông nói.
Nhà thơ Thành Tôn có đề nghị ông làm
sao thực hiện riêng một DVD hay CD những bản nhạc trong tập nhạc này, để phát hành…Ông
bảo đó là ước muốn của ông, nhưng chuyện đó quá khó, vì muốn thực hiện phải có
vốn bỏ ra, như là phải mời ca sĩ, ban nhạc, phòng thâu, phòng quay…đủ mọi chuyện,
mà ông bây giờ đã già, không đủ sức nữa.
Nhìn Nguyễn Đình Toàn cười nói, tôi chợt
thấy như ông trẻ hẳn ra, như thuở còn là thanh niên, với chương trình Nhạc Chủ
Đề trên đài phát thanh Sài Gòn trước 1975, giọng đọc của ông đã làm tôi mê mẩn.
Và lần gặp (thấy) đầu tiên của tôi với Nguyễn Đình Toàn là khoảng năm 1992, khi
Nghiêu Đề từ Mỹ về Sài Gòn. Chúng tôi đang ngồi uống cà phê ở chỗ đình ông Súng,
Tân Định, thì Nguyễn Đình Toàn đi chiếc xe PC tới…Lúc đó ông trẻ trung và phong
độ lắm.
Mới ngày nào như hôm qua…
Ông biếu tôi 2 cuốn sách. Cầm trên tay
tôi cảm động vô cùng. 2 cuốn sách này là một phần gia tài văn học của ông.
Đó là:
Tiểu thuyết 1:
gồm - Áo Mơ Phai, Con Đường, Tro Than.
Tiểu thuyêt 2: gồm - Đồng Cỏ, Giờ Ra Chơi, Ngày Tháng.
Ngoài tập Đồng Cỏ viết sau 1975, xuất bản lần thứ nhất tại Úc, 1994, còn lại
những truyện khác đều viết trước 1975. Truyện dài Áo Mơ Phai được giải thưởng
Văn Học Nghệ Thuật Toàn Quốc, Việt Nam Cộng Hòa, 1973.
2 quyển sách, tạm gọi là đồ sộ, lay out đẹp và in đẹp, bằng giấy vàng rất sang,
cùng hình bìa Nguyễn Đình Toàn ngồi trầm tư bên điếu thuốc.
Tôi đã đọc truyện của nhà văn Nguyễn Đình
Toàn từ ngày còn trung học với những rung động đầu đời của một cậu học trò tỉnh
lẻ qua những trang sách ấy. Rồi vào lính… rồi vật đổi sao dời, mãi đến bây giờ,
tôi vẫn tiếp tục đọc truyện của Nguyễn Đình Toàn với Giờ Ra Chơi, với Áo Mơ
Phai. Những rung động cũ vẫn còn y sì,
nguyên vẹn…
Xin giới thiệu cùng quý độc giả xa gần.
Trần
Yên Hòa