Sunday, June 20, 2021

2063. Bản điện tử tập thơ ĐỜI SỐNG LÀNG QUÊ của LOUISE GLÜCK GIẢI NOBEL VĂN CHƯƠNG 2020 Bản dịch của NGU YÊN




INSPIRATIVE ESQUISSE PRESS

United State - Vietnam

Copyright: Thiannguyen@gmail.com

First Edition. 2021

 

MỤC LỤC

 

Giới Thiệu: Đời Sống Làng Quê. A Village Life.

Chạng Vạng. Twilight.

Bức Họa Đồng Quê. Pastoral.

Nơi Những Đường Làng Hội Tụ. Tributaries.

Buổi Trưa. Noon.

Trước Khi Mưa Bão. Before The Storm.

Hoàng Hôn. Sunset.

Trong Quán Cà-Phê. In The Café.

Trong Quảng Trường. In The Plaza.

Bình Minh. Dawn.

Trận Tuyết Đầu Tiên. First Snow.

Con Trùn. Earthworm.

Bên Bờ Sông. At The River.

Hành Lang. A Corridor.

Mỏi Mệt. Fatigue.

Đốt Lá, Burning Leaves.

Dạo Đêm. Walking At Night.

Thói Lề Bóng Tối. Via Della Ombre.

Sát Thủ, Hunters.

Toa Thuốc. A Slip of Paper.

Con Dơi. Bats.

Đốt Lá. Burning Leaves.

Tháng Ba, March.

Một Đêm Xuân. A Night in Spring.

Mùa Gặt. Harvest.

Xưng Tội. Confession.

Hôn Nhân. Marriage.

Primavera.

Quả Sung. Figs.

Khiêu Vũ. The Dance.

Hiu Quạnh. Solitude.

Con Trùn, Earthworm.

Cây Ô-liu. Olive Tree.

Bình Minh. Sunrise.

Ngày Nắng Ấm. A Warm Day.

Đốt Lá, Burning Leaves.

Ngã Tư. Crossroards.

Con Dơi. Bats. 184

Được Mùa. Abundance.

Giữa Hè. Midsummer.

Đập Lúa. Threshing.

Đời Sống Làng Quê. A Village Life


Nhà thơ Louise Gluck

Giới Thiệu Tập Thơ

A Village Life (2009)

Louise Gluck

 

Tập thơ thứ 11: “Đời Sống Làng Quê” ấn hành năm 2009. Được xem như một khúc quanh trong sự nghiệp thi ca của Louise Gluck. Khác hẳn với tập “Hoa Diên Vĩ Hoang Dại”, 1992, với nội dung siêu hình và siêu nhiên, đã tạo cho bà nhiều danh vọng.

1.

“A Village Life” mang đến cho độc giả những cảm xúc thâm trầm về tâm sinh lý của cá nhân và xã hội.  Một loại xã hội thực tế, dùng lám ẩn dụ, tuy hiện diện nhưng gần như bị lãng quên bởi đời sống phố thị rộn ràng nhốn nháo. Những mẫu chuyện ngắn thật ngắn, nhỏ thật nhỏ, đôi khi phức tạp, ly kỳ. Đa số bình thường với những nhận xét tinh tế:

[…]

Cô hàng xóm gọi chó, nhái giọng nó không giống.

Con chó lịch sự ngẩn đầu khi nghe

nhưng không đáp trả.

Cô tiếp tục gọi,

tiếng sủa giả thất bại

dần dần biến thành tiếng người.

[…]

(Trích, March, Tháng Ba, tr, 111.)

[…]

Chiều trở về, căn phòng u ám -

bóng chiếc bàn viết che đen sàn nhà.

Như nói với tôi, người sống ở đây đã chết.

[…]

(Trích, Via Della Ombre, Thói Lề Bóng Tối, tr. 90.)

Chuyện người chồng bị vợ bỏ:

[…]

Hết rượu uống. Anh rửa mặt, quanh quẩn trong nhà.

Mùa hè – đời héo tàn vì nóng.

Nhiều đêm, anh vẫn nghe tiếng vợ ru con;

Những đêm còn lại, sau cánh cửa phòng ngủ,

còn đâu, thân thể em trần truồng.

(Trích, Hành Lang, A Corrido, tr. 76.)

Chuyện dạy con gái mới lớn:

[…]

Một đêm hè, mẹ quyết định đến lúc kể tôi nghe

những gì gọi "khoái lạc", dù các người cảm thấy

bà băn khoăn, thiếu tự nhiên, giả vờ che đậy

bằng cách cầm tay tôi,

như thể có người thân vừa qua đời –

vừa cầm tay vừa nói,

như phát biểu về kỹ thuật máy móc

không giống chuyện trò về thú vui.

Tay kia cầm cuốn sách, hiển nhiên, bà có chủ ý.

Mẹ đã làm như vậy với hai anh và chị của tôi,

vẫn cuốn sách đó, màu xanh đậm,

mặc dù mỗi chúng tôi đều giữ một bản sao

[…]

(Trích, Bên Bờ Sông, At The River, tr. 67.)

Tương tựa như vậy, khi đọc hết những bài thơ trong tuyển tập này,  có lúc buồn cười, có lúc bùi ngùi, có lúc nhớ lại chuyện quá khứ riêng tư, pha lẫn chút gì nuối tiếc. Louise Gluck nhắc nhở người đọc những hình ảnh, những đoạn phim dĩ vãng, bằng giọng nói bình thường, không đậm đặc văn chương theo chủ nghĩa Thẩm mỹ. Dù xen lẫn những tứ thơ mới, khi đọc vẫn không cảm thấy xa lạ. 

Đôi khi, bắt gặp vài đoạn ý nhị, phải hiểu ngầm theo tâm sinh lý của tuổi mới lớn.

[…]

Đám con trai có chìa khóa phía trước,

nếu muốn, cầm trên tay,

đa số cho biết đã sử dụng,

[…]

(Trích, Bên Bờ Sông, At The River, tr. 69.)

 

Những đêm như thế này, chúng tôi rủ nhau bơi trong mỏ đá hoa.

Bầy con trai bày trò chơi mục đích tụt áo quần con gái;

đám con gái cũng khoái vì từ múa hè năm trước thân thể đã nở nang

vì thích trình diễn,

vài cô gan dạ nhảy lên đỉnh đá cao,

thay vì chen chúc dưới nước.

[…]

(Trích, Giữa Hè, Midsummer, tr.187.)

 

Suốt tập thơ, đôi lúc người đọc dừng lại, nhất là những người đọc quen sống trong những thành phố phồn hoa, tiện nghi cao cấp, có thể sẽ tự hỏi mình: điều gì đang trăn trở từ tĩnh lặng của tâm hồn?

Người đọc, có bao lần bạn tự hỏi, thiên nhiên và bản thân liên hệ như thế nào?

Thế giới của ngôi làng nhỏ trình bày những hình ảnh kiểm chứng về những ưu điểm của đời sống kề cận thiên nhiên, xa cách văn minh cao độ. Ngôi làng trong trí tưởng của Louise Gluck biểu hiện những ảnh hưởng tâm lý, những thái độ và hành vi từ tốn theo nhịp sống ở phố quê, thay vì những phản ứng nhanh chóng, tranh đua, của trí tuệ đầu thế kỷ 21.

Bây giờ bà ấy đã lớn tuổi,

thanh niên không còn muốn đến gần

nhờ vậy, dạo đêm không e ngại,

trước kia, ra đường lúc chạng vạng khá hiểm nguy

bạy giờ, trở nên bình an như đồng cỏ.

[…]

(Trích, Dạo Đêm, Walking At Night, tr. 86.)

Cảnh đời sống ở một nơi trời cao đất rộng, gió mát trăng thanh, mưa ngút ngàn trên đồng cỏ, hoang vắng vô tận trong đêm, cho dù hồn nhiên, thanh thản, họ vẫn phải đương đầu với những phức tạp của làm người.

Tất cả những lời thơ, tứ thơ là hiện thực. Nội dung mô tả những gì đã xảy ra trong thực tế, nhưng được sử dụng như những tượng trưng, dễ hiểu và phổ biến.

Wiilam Logan của The New York Times nhận xét, “Đời Sống Làng Quê” cưu mang nhiều ý nghĩa hơn lời thơ trình bày. Dư luận cho rằng đây là một loại thơ tiểu thuyết (thơ có truyện) nhưng ông nhận xét, thật ra không đúng. Chỉ là những ngổn ngang của đời sống xóm làng. Những chuyện bình thường xảy ra, được nhận thức qua một tâm hồn nhạy cảm. (Nothing Remains of Love. Book Review. 27 tháng 8, năm 2009.)

Người đọc cũng nhìn ra lòng hảo tâm của người viết, muốn “từ thiện” với đời, tuy không phải rao giảng đạo đức. Đây chỉ là những kiến thức vững chắc đính kèm theo sự suy tư lâu ngày, với một tâm tư có tiêu chuẩn phẩm chất, biểu lộ qua những mô tả từ kinh nghiệm quan sát và kinh nghiệm tưởng tượng.

2,

Bà vẫn là nhà thơ bày tỏ nội tâm qua những lý luận, lời lẽ bình thường, nhưng đâu đó dọc theo câu thơ, có những phục kích của ý tưởng gây nên ngạc nhiên, đôi khi chấn động. "When you look at a body you see a history. / Once that body isn't seen anymore, / the story it tried to tell gets lost". (Khi nhìn vào thân thể, sẽ thấy được quá khứ./ Khi thân thể ấy không còn thấy gì,/ câu chuyện cố gắng kể đã thất lạc.”

Năm 2017, tôi có viết một tập thơ về thơ truyện, postorem, in và phát hành năm 2018, giới thiệu một bản sắc căn bản của thơ, đó là tính truyện. Truyện là một yếu tố lôi cuốn người đọc. Thơ Truyện là một loại lịch sử bên lề được ghi nhận qua thẩm mỹ của thơ về đời sống, xã hội, và tâm tư con người trong một giai đoạn nào đó. Thơ Truyện bị nhạt mờ trong một thời gian vì sự xuất hiện của các loại thơ vượt qua lời kể tự nhiên, như thơ Siêu Thực, thơ Hóa Ảo, thơ Hậu Hiện Đại...Thơ Truyện xuất hiện trở lại với những phong trào thơ cuối thế kỷ 20 sang đầu thế kỷ 21, như Tân Thành Thật, Tân Lãng Mạn ...

Đọc A Village Life, sẽ thấy Louise Dluck ghi xuống nhiều mẩu chuyện: Những rụt rè của đôi tình nhân học trò trước ngưỡng cửa bí mật của thân xác. Một đàn ông hành động sở khanh với nhiều người yêu nhưng rất tử tế đối với bạn bè phụ nữ. Những bà nội trợ nhàm chán đi tìm một chút vui với đám thanh niên, trong khi người chồng đang bận rộn nơi công sở hoặc xuởng máy ... Trải suốt tập thơ, người đọc sẽ bắt gặp nhiều nhận xét động lòng qua các tứ thơ nhạy cảm. “Tuy vậy, khi lửa bùng lên sáng lòa, người nông dân biến mất; / từ đường cái nhìn vào, ông ta vô hình. / So với mặt trời, / tất cả lửa đều vắn số, thiếu chuyên nghiệp – / vì vậy, lửa sẽ tắt khi cháy hết lá khô. /Người nông dân lại xuất hiện, cào tro tàn.” (Trích, Hoàng Hôn, Sunset.tr. 41.)

Hoặc:

Có lẽ, các người sẽ hiểu chuyến đi này

không được trọn vẹn –

dù là nữ hay nam

sẽ không bao giờ được tự ý

để lại trên thân xác chúng ta

bất kỳ dấu tích nào của linh hồn.

(Trích, Con Trùn, Earthworm, tr.65.)

Toàn bộ tác phẩm bao gồm 41 bài thơ. Bài sau cùng mang tựa đề: Đời Sống Làng Quê, A village Life. Có thể nói rằng, lời nhắn trong bài này là tóm lược những gì Louise Gluck đã cảm nhận và muốn truyền đạt.

Đối với tôi, di chuyển xuyên bóng tối là việc tự nhiên,

như thể tôi đã là thành phần bóng tối.

(A Village Life.)

 

Ngu Yên.

Trên đường bay Tulum, Mexico, đầu tháng 2, 2021.







CHẠNG VẠNG.

 

Suốt ngày làm việc tại nhà máy xay của họ hàng,

Chiều về anh ấy thường xuyên ngồi bên cửa sổ,

mỗi ngày một lần ngắm hoàng hôn.

Lẽ ra, nên có nhiều lúc như thế,

ngồi thoải mái mộng mơ.

Người bà con nói:

- Lo sống, bận sống, hết thời giờ ngồi nghỉ ngơi.

 

Không phải cả thế giới,

chỉ cửa sổ hình vuông chứa phong cảnh

như thế giới trong khung điển hình.

Bốn mùa thay đổi,

mỗi ngày chỉ nhìn thấy vài giờ.

Xanh tươi rồi vàng rực

sau cùng tuyết trắng một màu –

Anh nhìn lơ đảng

đắm chìm thú vui khoan khoái

như trái sung lặng lẽ trên bàn.

 

Chiều dần tối,

mặt trời lặn vào chân mây hừng khói đỏ

giữa hai hàng Bạch dương.

Cuối mùa hè, mặt trời từ giã muộn –

đôi khi, mệt mỏi khó tỉnh táo.

 

Từ từ vạn vật tan vào bóng đêm.

Thế giới chỉ còn thấy trong khoảnh khắc,

chỉ còn nghe tiếng dế, tiếng ve sầu.

Đôi khi ngửi được mùi hoa chanh, hoa cam.

Rồi giấc ngủ mang hết vào dĩ vãng.

 

Thật dễ dàng quên mọi thứ trong chiêm bao

trải qua kinh nghiệm

trong vài giờ.

 

Tôi nới lỏng những ngón tay –

buông rơi tất cả.

 

Thế giới thị giác, lời nói,

theo lá xào xạc suốt đêm,

theo mùi cỏ lau, mùi gỗ rừng.

 

Tôi thả lòng nhẹ nhàng, rồi thắp lên ngọn nến.

 

 

BỨC HỌA ĐỒNG QUÊ.

 

Mặt trời lên khỏi núi.

Đôi khi có sương mù

nhưng sương không đủ sức

che mặt trời sau lưng.

Nắng đốt sương mù tan

như trí tuệ đánh tan ngu xuẩn.

Khi sương mù trong sáng,

sẽ thấy cánh đồng xanh.

 

Không ai thực sự hiểu

sự man rợ nơi này,

giết người không cần lý lẽ,

chỉ thực tập như thói quen.

 

Vì vậy mọi người chạy trốn –

rời khỏi nơi đây một thời gian,

họ hồ hởi giữa bao điều lựa chọn –

 

Không có tín hiệu nào

gửi từ trái đất lên được mặt trời.

Không tin chuyện này có thật,

bạn là người ở cung trăng.

 

Khi họ quay trở lại,

còn tệ hơn,

họ cho rằng đời sống phố thị

khiến họ không thành công,

dù phố thị vẫn giữ lời hứa

xây dựng đời sống tốt lành.

Họ đổ lỗi giáo dục:

làm mất đi tuổi trẻ

rồi họ lặng lẽ trở về

như cha của họ.

Ngày Chủ nhật mùa hè,

họ dựa lưng vào vách tường bệnh viện,

hút thuốc lá.

Nhớ lại ngày xưa,

hái hoa đồng nội tặng người yêu –

 

Khiến bạn gái sung sướng.

Ở đồng quê, phụ nữ nghĩ mình đẹp hơn,

nhưng vẫn nhớ thành phố.

Nơi mua sắm, đồn đãi chuyện trò,

Bạn sẽ làm gì nơi đó

khi không có tiền ...

 

Tôi nghĩ,

tốt hơn, nên ở lại đây;

như vậy, giấc mơ không làm bạn hư hỏng.

Có thể ngồi bên cửa sổ ngắm hoàng hôn.

Dù sống ở nơi nào,

có thể thấy đồng cỏ, dòng sông, những cảnh thật

sẽ không thể đánh lừa mình –

 

Đối với tôi, nơi đây an toàn.

Khi mặt trời mọc, sương mù tan biến

tiết lộ hình hài sông núi bao la.

Hãy nhìn những đỉnh cao, tuyết trắng phau,

dù hè đang rộ nắng.

Bầu trời xanh thật xanh

chống những đỉnh thông nhọn

như những ngọn giáo.

 

Khi mệt thở dốc vì đi bộ

hãy nằm xuống thảm cỏ xanh.

Khi ngồi dậy, trong khoảnh khắc,

nhìn thấy cỏ xếp rạp

in hình dạng thân mình,

một lát sau nhìn lại,

cỏ liền cỏ,

dường như bạn chưa bao giờ nằm ở đây.

 

Trưa giữa mùa hè.

Đồng cỏ nối nhau cò bay thẳng cánh,

thật đẹp, thật bình an.

Như đàn bướm mở cánh lốm đốm đen,

những đóa hoa Anh túc khai nhụy.


 

NƠI

NHỮNG ĐƯỜNG LÀNG HỘI TỤ. (*)

 

Tất cả những đường trong làng hội tụ tại đài phun nước.

Đại lộ Tự do, đại lộ cây Keo –

Đài sừng sửng dựng ngay trung tâm quảng trường;

nơi trẻ con đùa chơi, đái ra cầu vòng dưới ánh nắng.

 

Trong mùa hè, nhiều cặp tình nhân hóng mát ngồi quanh mép hồ.

Dưới nước lắm khoảng trống phản chiếu hình ảnh;

Quảng trường hầu như vắng hoe, hàng Keo không mọc đến đây.

Đại lộ Tự Do cằn cỗi và khắc khổ; hình ảnh in xuống hồ thưa thớt.

 

Lẫn lộn với hình những tình nhân, những người mẹ cùng con thơ.

Nơi đây họ trò chuyện, hy vọng cơ may gặp một thanh niên

hẹn hò chút dung nhan chưa phai nhạt.

Nhưng khi họ nhìn xuống, giây phút chạnh lòng:

Mặt nước không phản ảnh niềm vui nhan sắc.

 

Những ông chồng thường bận rộn đi làm,

như phép lạ trời ban, thanh niên luôn luôn rảnh rỗi;

Họ ngồi quanh bờ hồ, vọc nước tạt người yêu.

 

Chung quanh đài , sắp một số bàn ghế bằng kim loại,

ngoài tầm văng những giọt nước.

Nơi người già đến ngồi chơi.

Đài dành cho những người trẻ,

còn cảm tưởng ngưỡng mộ bản thân.

Hoặc những bà mẹ cần khoảng rộng cho con đùa giỡn.

 

Những hôm trời mát, một ít người già  ngồi lơ là.

Bấy giờ, đời sống thật đơn giản:

ngày này thưởng thức rượu cô-nhắc,

ngày kia thuốc lá với cà-phê.

Nhìn những cặp tình nhân, không rõ ai đang đắm say, ai đang lần lựa.

 

Thỉnh thoảng vài trẻ con la khóc giành đồ chơi,

Gần bên nước hồ, nhắc nhở bà mẹ tình mẫu tử,

nếu để con chết đuối, là chuyện tán tận lương tâm.

 

Người mẹ luôn luôn mệt mỏi, con nít luôn luôn tranh giành.

Người chồng đang ở chỗ làm hoặc đang bực bội.

Không thanh niên nào ghé qua.

Những cặp tình nhân nhìn như tranh vẽ thời xưa cũ

từ núi rừng xa, vọng về tiếng mơ hồ.

 

Nơi đài nước họ bị tách rời vây khổn trong giếng tối tăm.

Bị lưu đày bởi thế giới hy vọng,

thế giới này sinh động,

nhưng thế giới suy tưởng vẫn chưa mở ra đón họ.

Tất cả sẽ thay đổi khi họ biết suy tư.

 

Đêm xuống dần, quảng trường trống vắng.

Những lá vàng đầu thu lác đác rơi trên đài.

Những con đường không còn hội tụ, khuất vào bóng tối;

Đài nước đẩy những con đướng lui về dãy đồi xa,

nơi  chúng xuất hiện.

 

Đại lộ Thất tín, đại lộ Thất vọng,

đại lộ cây Keo, đại lộ cây Ô-liu,

gió lộng lá óng ánh,

 

Đại lộ Thời gian đã mất, đại lộ Tự do tảng đá chận cuối đường,

không phải nơi cuối ruộng mà chấm dứt vào tận chân núi.

 

(*) Tributaries: Những nhánh sông. Phụ lưu.

 

 

BUỔI TRƯA.

 

Họ chưa trưởng thành - vẫn còn thiếu niên và thiếu nữ.

Năm học chấm dứt. Vừa bắt đầu thời kỳ nghỉ hè, thật tuyệt vời -

Nắng chói chan nhưng chưa nóng bức.

Còn tự do, chưa thể nào chán chường.

 

Cùng nhau lang thang suốt ngày trong đồng vắng.

Theo cỏ lớp lớp dài vô tận, càng xa làng mạc càng nhạt mờ -

 

Dường như tuổi trẻ là khoảng đời kỳ lạ.

Họ có một thời ai cũng muốn mà họ lại không –

nhưng vẫn phải giữ để đổi lấy những thứ khác.

 

Khi họ chuyện trò riêng tư như thế này. Thời gian dường như chậm lại.

Như lúc máy chiếu phim trong rạp hát bị hư. Họ vẫn ngồi với nhau – đúng hơn, không muốn ra về.

Nhưng đến khi máy chiếu đã sửa xong, hình ảnh cũ lại xuất hiện,

giật mình, xem tiếp chuyện phim đứt đoạn trước đây –

Thậm chí, anh hùng vẫn chưa gặp mỹ nhân. Chàng vẫn còn làm trong xưởng, chưa trở thành người xấu.

Còn nàng đang lang thang nơi bến tàu, đã phạm lỗi lầm.

Nhưng nàng nào muốn như vậy. Chuyện xấu thường xảy ra cho người tốt, như bị ai lấy bao vải trùm lên đầu.

 

Trời xanh bát ngát, cỏ khô vàng.

Ngồi bên nhau thoải mái.

Trò chuyện không ngừng –

Rồi bày thức ăn mang theo, trên khăn trải, giữ sạch sẽ. Cả hai ngồi ra cỏ bên ngoài.

Họ quen làm như vậy.

Chuyện còn lại – làm sao hai người nằm chung trên chiếc khăn –

Họ biết chuyện xảy ra như thế nào nhưng chưa sẵn sàng tiến tới.

Họ biết người khác làm chuyện này, như trò chơi hoặc thử nghiệm –

Nhưng rồi anh nói, đừng, chưa phải lúc. Em nghĩ, em vẫn muốn làm đứa trẻ ngây thơ.

Nhưng thân xác chúng ta không vâng lời. Thời nay, mọi chuyện che giấu đều minh bạch,

chúng ta không còn thơ dại, đã giã từ đứa trẻ ấy lâu rồi.

 

Cả hai nghĩ rằng, nên tránh xa chuyện có thể xảy đến. Đây là trận tuyết lở -

tất cả băng đá từ núi đổ xuống, đứa bé đứng bên dưới, sẽ bị chôn vùi.

 

Dưới hàng Bạch dương, họ chọn chỗ ngồi tốt nhất.

Hàng giờ trôì qua, vẫn chuyện trò, mặt trời ngã dần hướng tây.    

Họ nói về trường học, về những ai cả hai cùng quen biết,

về việc khi trưởng thành, về cách tự tìm thấy ước mơ.

 

Bây giờ họ không chơi cút bắt, rượt đuổi như trước, vì đụng chạm vào người quá nhiều.

Chỉ chạm tay nhau khi cùng xếp khăn trải.

 

Họ hiểu ngầm. Không nói ra lời.

Trước khi làm chuyện người lớn, họ cần tìm hiểu thêm –

Trong thực tế, chuyện gì cũng có thể xảy ra.

Cho đến lúc đó, họ chỉ nên quan sát và giữ minh như con trẻ,

Hôm nay, nàng xếp khăn một mình, cho an toàn.

Chàng đồng lõa nhìn hướng khác, giả vờ đang chìm vào suy tư.

Họ biết, đến một lúc nào, sẽ chấm dứt làm đứa trẻ, sẽ trở thành người xa lạ.

Dường như nỗi cô đơn rất khó cưu mang.

Khi họ về đến làng, chiều đã chạng vạng.

Một ngày thật đẹp; họ nhắc lại với nhau,

và hẹn một lần đi chơi khác.

Họ băng qua bóng đêm mùa hè,

không nắm tay nhưng vẫn còn nhiều chuyện thì thầm to nhỏ.

 

 

TRƯỚC KHI MƯA BÃO.

 

Ngày mai trời sẽ mưa, đêm nay trời trong lành, ngàn sao lóng lánh.

Tuy nhiên, mưa sẽ đến, có thể ngập chết các hạt mầm.

Mây kéo về theo gió biển;

Trước khi thấy mây, đã cảm ra hơi gió.

Tốt hơn, hãy nhìn ngắm cánh đồng đẹp lúc này,

trước khi bị ngập lụt.

 

Trăng rằm. Hôm qua, một con cừu chạy lạc vào rừng,

không phải cừu thường, là cừu đực, tương lai cho dòng giống.

Nếu chúng ta tìm ra nó, sẽ thấy xương.

 

Cỏ hơi rùng mình có lẽ vì gió xuyên lạnh.

Đám lá Ô-liu non cũng vì vậy rùng mình.

Chuột ở trong cánh đống. Nơi chồn cáo săn đuổi,

ngày mai, cỏ sẽ vấy máu tươi.

Nhưng mưa bão - sẽ rửa sạch.

 

Một cậu bé ngồi sau cửa sổ.

Bị bắt đi ngủ - quá sớm,

cậu nghĩ như vậy nên đến cửa sổ nhìn ra –

 

Bấy giờ, mọi thứ đã an bài.

Người đang ở nơi nào sẽ ngủ nơi đó, nơi sáng mai thức dậy.

Ngọn núi sừng sững như ngọn hải đăng, nhắc nhở đêm không nên quên lãng, mặt đất vẫn sinh tồn.

 

Trên mặt biển, mây cuồn cuộn, gió vần vũ,

mây tán loạn, cho cảm tưởng mây có chủ tâm.

 

Ngày mai, bình minh sẽ không xuất hiện.

Bầu trời sẽ không bình thường như ban ngày; sẽ đen tối như đêm,

ngoại trừ ánh sao mờ dần rồi biến mất khi giông bão kéo đến,

trước sau kéo dài khoảng mười tiếng đồng hồ.

Như thể thế giới không thể trở lại như cũ.

Những ngôi nhà trong làng dần dần tắt đèn,

ngọn núi phản chiếu ánh sáng nổi bật trong bóng tối.

 

Tĩnh lặng. Chỉ tiếng động mèo cào cửa.

Chúng bắt được mùi gió: đã đến lúc sinh thêm mèo.

Rồi chúng lang thang ngoài đường, nhưng mùi trong gió đuổi theo.

Trên đồng cỏ cũng vậy; lẫn lộn mùi máu,

bây giờ chỉ gió thổi; ánh sao nhuộm bạc cánh đồng.

 

Dù khá xa bờ biển, chúng tôi vẫn biết các dấu hiệu thời tiết.

Đêm là cuốn sách mở ra.

Nhưng thế giới vượt ra ngoài bóng đêm, cất giữ  niềm bí ẩn.

 

 

HOÀNG HÔN.

 

Trong khi mặt trời đang chìm xuống,

người nông dân đốt đống lá khô,

 

Chẳng có gì đáng nói, chỉ đốt lửa.

Một chuyện nhỏ dễ dàng kiểm soát,

như một gia đình điểu khiển bởi người cha độc tài.

 

Tuy vậy, khi lửa bùng lên sáng lòa, người nông dân biến mất;

từ đường cái nhìn vào, ông ta vô hình.

 

So với mặt trời,

tất cả lửa đều vắn số, thiếu chuyên nghiệp –

vì vậy, lửa sẽ tắt khi cháy hết lá khô.

Người nông dân lại xuất hiện,

cào tro tàn.

 

Nhưng chết có thật.

Như thể mặt trời thực hiện những gì phải làm,

sinh sôi thêm nhiều cỏ,

rồi xúi giục đốt cháy.

 

Bây giờ mặt trời có thể lặn.

 

 


TRONG QUÁN CÀ PHÊ.

 

Chán trần gian cũng là lẽ tự nhiên.

Khi bạn chết lâu rồi, có lẽ, chán luôn cả thiên đàng.

Sống một nơi, làm cật lực, sau một thời gian, kiệt sức, chán nơi này,

khao khát được giải thoát.

 

Chuyện bạn của tôi yêu đương khá dễ dàng.

Khoảng trên dưới một năm, thay tình nhân mới –

dù họ đã có con, ông không màng –

ông có thể yêu luôn những con gái lớn.

 

Trong khi tất cả chúng ta già đi, ông vẫn không đổi thay,

miệt mài phiêu lưu, luôn luôn khám phá đối tượng lạ.

Ông không thích di chuyển, phụ nữ tự động tìm đến đây,

hoặc gần kề đâu đó.

 

Một hoặc hai tháng, chúng tôi hẹn nhau uống cà phê.

Mùa hè, cùng nhau hóng gió trên đồng cỏ, đôi khi đi dạo tận miền núi.

Kể cả khi khổ đau, ông vẫn sung sức, mặt ngoài vui vẻ.

Dĩ nhiên, vì đi chung với phụ nữ, nhưng không phải chỉ có bấy nhiêu.

 

Ông đến nhà họ, tập yêu thích những phim ảnh họ xem.

Không chỉ giả vờ - ông thật sự học hỏi,

tương tựa như một người đến trường, học nấu ăn.

 

Ông nhìn đời sống bằng đôi mắt của họ.

Ông chẳng những trở thành  như họ hôm nay, mà còn giống như họ ngày mai

nếu họ không bị cá tính giam giữ.

Đối với ông, lớp vỏ mới này được phát minh để giải thoát.

 

Ông thu thập những nhu cầu thiết yếu nơi linh hồn phụ nữ nương nhờ,

Ông trải nghiệm những thói quen và sở thích đưa đến thành đạt,

nhưng khi sống với mỗi phụ nữ, ông sống trọn vẹn mỗi con người khác nhau,

vì không cần thỏa thuận với ngượng ngùng và lo lắng.

 

Khi ông bỏ đi, người phụ nữ thảm sầu.

Để sau cùng họ gặp đàn ông khác tâm đầu ý hợp -

không có gì họ không thể tâm sự cùng tình nhân.

Bây giờ, gặp lại, ông chỉ là số không vô giá trị -

người tình cũ đã không còn tồn tại.

Ông xuất hiện khi họ hẹn hò,

rồi biến mất khi kết thúc, khi ông từ biệt.

 

Vài năm sau những phụ nữ ấy quên chuyện tình xưa.

Kể tình nhân nghe một thời sống cùng ông tuyệt diệu,

giống như sống với đàn bà khác, nhưng không đố kỵ, bực mình,

mà có bắp thịt phái nam và trí óc minh mẫn.

 

Những tình nhân không quan tâm, thậm chí còn mỉm cười.

Vuốt tóc người yêu

Họ biết ông không còn tồn tại; không cần phải nghĩ chuyện hơn thua.

 

Tuy nhiên, không thể tìm người bạn nào tốt hơn ông ấy, một người vô cùng tế nhị.

Thẳng thắn và cởi mở, khi chuyện trò,

Luôn luôn nhiệt tình, điều mà ai cũng có khi còn trẻ.

Ông thú nhận nỗi sợ hãi và ghét bỏ những tính xấu của mình.

Người tử tế - chỉ nhìn tôi có thể thông cảm tâm sự.

Nếu tôi buồn bực hoặc tức giận, ông quan tâm lắng nghe hàng giờ,

không phải vì cố gắng mà vì chia sẻ.

 

Tôi đoán, ông đối xử với phụ nữ như vậy.

Nhưng khác hơn, không bao giờ bỏ rơi bạn bè –

Đối với thân tình, ông đứng bên ngoài khách quan, nhìn vấn đề minh bạch –

 

Hôm nay, ông muốn ngồi tâm sự thật nhiều,

quá dài để đi dạo trong đồng cỏ.

Muốn đối diện, nói về một người quen biết lâu năm.

 

Ông đang ở ven bờ cuộc sống mới.

Mắt ông sáng rực, không màng đến ly cà phê.

Mặc dù đang hoàng hôn, đối với ông, mặt trời đang hưng phấn,

và cánh đồng tràn ngập bình minh,

nắng hồng linh động.

 

Trong giờ phút này, ông hoàn toàn là ông, không pha lẫn một chút nào đàn bà, đã từng yêu đương.

Ông nhập vào đời họ như chúng ta nhập vào chiêm bao, mặc nó dài hay ngắn.  

Rồi khi trời sáng, thức dậy, quên giấc mơ đêm qua, không nhớ gì cả.

 

 

TRONG QUẢNG TRƯỜNG.

 

Hai tuần qua, anh ta theo dõi một thiếu nữ, nhìn thấy trong quảng trường.

Chiều chiều nàng thường ngồi uống cà phê, mái tóc đen, cắm cúi đọc tạp chí,

khoảng chừng hai mươi tuổi.

Anh quan sát từ bên kia quảng trường, rồi giả vờ đi mua đồ dùng, thuốc lá, hoặc một bó hoa.

 

Tuy không hề hay biết chuyện này,

nhưng càng lúc hấp lực nàng càng mạnh mẽ thu hút trí tưởng tượng của anh.

Chàng trở thành tù nhân.

Mường tượng lời nàng trò chuyện thì thầm êm dịu,

giọng nói cũng như mái tóc huyền, giống người miền nam.

 

Chẳng bao lâu nàng để ý đến anh và tỏ vẻ mong đợi,

dường như mái tóc được gội sạch chải chuốt mỗi ngày,

nàng thường liếc qua bên kia quảng trường trước khi nhìn xuống đọc sách.

Rồi sau cùng họ trở thành tình nhân.

 

Nhưng chàng hy vọng chuyện này không xảy ra nhanh chóng,

vì hiện giờ nàng hoàn toàn quyến rũ anh cả xác lẫn hồn,

đam mê ấy sẽ mất đi khi nàng hiến dâng cam kết –

 

Nàng sẽ ẩn thân vào thế giới tình cảm riêng tư

khi yêu đương phụ nữ thường như vậy.

Sống trong đó nàng trở thành người không còn chiếc bóng,

không hiện diện trong đời;

tình yêu hết sôi nổi, (*)

không còn bao nhiêu ý nghĩa đối với anh

không còn quan trọng dù nàng sống hay chết.

 

(*) In that sense: (What is that sense?) Trong ý nghĩa: nàng rút lui vào một thế giới riêng, vắng mặt trong đời sống. Tôi chọn dịch: tình yêu hết sôi nổi, hết sinh động.

 

 

BÌNH MINH.

 

1.

Đứa bé thức dậy căn phòng đen tối

nó hét, con vịt đâu, trả vịt lại đây

 

bằng ngôn ngữ ít ai hiểu –

 

Không có vịt nào cả.

 

Nhưng có chó nhung trắng nhồi bông –

nằm trong nôi cạnh đứa bé.

 

Năm tháng trôi - biết bao nhiêu thời gian qua.

Tất cả chỉ một giấc mơ. Ngoài trừ con vịt –

không ai biết chuyện gì đã xảy ra.

 

2.

Lúc này, họ mới gặp nhau,

nằm ngủ gần cửa sổ mở.

 

Dễ thức dậy sớm, để nhớ rõ ràng

diễn tiến đêm hôm qua,

bây giờ nắng cần tiến vào phòng,

 

để soi sáng cảnh chung quanh:

một tấm thảm dơ che nửa đôi vớ,

một chăn bông vẽ vời lá xanh –

 

nắng như được chỉ định

không chiếu cảnh khác,

khoanh vùng soi chính xác, không tùy nghi,

 

Tiếp theo, nắng mô tả

từng chi tiết,

chọn lọc, như một sáng tác Anh ngữ,

kể cả vết máu trên vải trải giường –

 

3,

Sau đó, họ xa nhau suốt ngày.

Ngay cả sau này,

tại bàn làm việc, trong thị trường,

giám đốc không hài lòng

sơ đồ anh đưa ra,

trái Mọng mốc dưới lớp vỏ -

 

giống như một người lui ra khỏi thế gian

mặc dù vẫn còn liên quan sinh hoạt –

 

Như khi trở về nhà, thấy trái mốc.

Nói một cách khác, đã muộn rồi.

 

Như thể nắng chiếu

lòa mắt trong khoảnh khắc.

 

 

TRẬN TUYẾT ĐẦU TIÊN.

 

Như trẻ thơ, mặt đất chìm vào giấc mộng,

câu chuyện bắt đầu.

Bé nói, con chưa buồn ngủ.

Người mẹ trả lời,

Con chưa muốn ngủ nhưng mẹ mệt rồi –

Mọi người đều thấy điều đó trên mặt bà.

Như vậy, tuyết bắt đầu rơi, lịm dần giấc ngủ.

Vì người mẹ quá sức chán đời

cần được im lặng.

 

 

CON TRÙN.

(Lời con trùn.)

 

Người đứng trên mặt bằng,

từ chối chui xuống đất: nghĩ rằng

sống lâu càng hiểu rõ

những mâu thuẫn đã tạo ra

nhưng khi đối diện chết, 

không thể đào sâu hơn –

nếu các người cảm thấy

thương xót đang nhận chìm,

đó không phải ảo tưởng:

không phải hoàn toàn thương tâm

từ cao hạ xuống  

mà từ đất trào lên,

lâu dài, tự nhiên.

Chúng ta có thể không đồng ý,

nhưng các người đã tận cùng phân rã,

trí tuệ rời bỏ tâm tình -

bị ép buộc cơ thể thất vọng:

một khi đã vào đất,

sẽ không còn sợ đất;

khi đã sống với kinh hoàng;

chết sẽ như một mạng lưới

từ mương lạch hoặc hang hầm

như bọt biển hoặc tổ ong,

như một phần trong chúng ta,

được tự do khám phá.

Có lẽ, các người sẽ hiểu chuyến đi này

không được trọn vẹn –

dù là nữ hay nam

sẽ không bao giờ được tự ý

để lại trên thân xác các người

bất kỳ dấu tích nào của linh hồn.

 

 

BÊN BỜ SÔNG

 

Một đêm hè, mẹ quyết định đến lúc kể tôi nghe

những gì gọi “khoái lạc”, dù các người cảm thấy

bà băn khoăn, thiếu tự nhiên, giả vờ che đậy

bằng cách cầm tay tôi,

như thể có người thân vừa qua đời –

vừa cầm tay vừa nói,

như phát biểu về kỹ thuật máy móc

không giống chuyện trò về thú vui.

Tay kia cầm cuốn sách, hiển nhiên, bà có chủ ý.

Mẹ đã làm như vậy với hai anh và chị của tôi,

vẫn cuốn sách đó, màu xanh đậm,

mặc dù mỗi chúng tôi đều giữ một bản sao.

 

Ngoài trang bìa, thấy hình vẽ

đàn ông cầm tay đàn bà

đứng cách nhau khá xa,

như ở giữa có đường đất ngăn cách.

 

Rõ ràng, cha mẹ tôi không dùng chung ngôn ngữ

từ những gì xảy ra, tôi có thể đoán chừng,

họ không hạnh phúc.

Cũng như vậy, điều gì gắn bó hai người với nhau

khó giống như vẽ hình đẹp đen trắng, gợi ý rằng,

trong đời sống, chỉ có thể đạt được sung sướng

với người khác phái,

như vậy không thể nói có hai ổ cắm,

mà không có chui cắm vào.

 

Nghỉ học,

tôi trở về phòng, đóng cửa,

anh tôi ra nhà bếp

nơi cha tôi đang rót hai ly rượu

mời người khách vô hình

ai vậy - lạ quá – chưa thấy.

Không phải, chỉ có ông và Đức Thánh Thần

uống suốt đêm đến khi chai cạn.

Sau đó, vẫn ngồi tại bàn

với cuốn sách mở trước mặt.

 

Để Thánh Thần không khó xử,

cha tôi xử lý, uống cả hai ly,

ly này trước, ly kia sau,

cụng qua cụng lại nhiều đêm.

 

Lúc đó, tôi đã khỏi rời nhà.

Mùa hè, bạn bè hẹn nhau gặp bờ sông.

Toàn bộ sự việc dường như bối rối nghiêm trọng

cho dù sự thật, ngoài trừ các cậu trai,

có lẽ, chúng tôi chưa hiểu rành rọt.

Đám trai có chìa khóa phía trước,

nếu muốn, cầm trên tay,

đa số cho biết đã sử dụng,

một cậu nói, các cậu kia nói theo,

dĩ nhiên, mọi người đều có anh chị lớn.

 

Ngồi sát mé nước tán gẫu đại khái về mẹ cha,

đặc biệt về tình dục. Trao đổi hiểu biết,

dĩ nhiên, đề tài này vô cùng thú vị.

Tôi cho họ xem cuốn sách, mẫu mực Hôn Nhân -

tất cả bật cười khoái trá.

Một đêm, có cậu mang chai rượu, chúng tôi chia nhau.

 

Càng trải qua mùa hè, chúng tôi càng hiểu rõ

có chuyện gì sắp xảy ra

làm chúng tôi thay đổi.

Đám chúng tôi, những người thường gặp nhau,

như một cái vỏ rơi xuống

cho con chim đậu lên.

Đương nhiên cần hai con xuất hiện, đôi uyên ương.

 

Ngồi trong bãi lau sát mé sông

quăng đá nhỏ, khi viên đá chạm,

các người thấy một chùm sao trong khoảnh khắc,

lóe lên

chớp nháy rồi tắt lịm.

Tôi bắt đầu cảm giác thích một cậu trai,

không phải để tâm sự, chỉ để ngắm.

Tôi thích ngồi sau lưng cậu, theo dõi gáy tóc,

 

Sau một hồi, chùng tôi cùng đứng dậy, xuyên bóng đêm, trở về làng.

Trên cánh đồng, trời trong,

đầy sao sáng, những ngôi sao thật,

in xuống lòng sông,

kể cả sao chết, cũng không phải giả.

 

Nhưng bầy sao dưới nước

như một số ý nghĩ chợt nổ thành ngàn ý tưởng,

có thể, không thật, nhưng giống đời sống hơn.

 

Khi đến nhà, mẹ đã ngủ, cha vẫn ngồi trước bàn,

đọc sách. Bạn ba đã đi về? Tôi hỏi.

Ông nhìn tôi chăm chú một lúc,

rồi trả lời,

Mẹ và bố thường uống với nhau một ly

sau bữa cơm chiều.

 

 

HÀNH LANG

 

Cửa mở sẵn có thể nhìn thấy nhà bếp –

lúc nào mùi thơm cũng tỏa ra,

ấm áp khiến anh ngây ngất,

lửa nóng từ lò giữa bếp bốc hơi -

 

Một số đời sống cũng tương tựa.

Thông thường không ai nghĩ đến nhiệt tại trung tâm.

Nhưng chìa khóa anh giữ mở một cửa khác,

phía bên đó, không ấm áp đợi chờ.

Anh phải tự tạo bằng bản thân và rượu đỏ.

 

Ly đầu tiên mừng anh trở về nhà.

Ngửi mùi thịt cừu nấu rượu, mùi rượu đỏ, vỏ cam.

Tiếng vợ ru con từ phòng ngủ.

Anh nhâm nhi,

chờ vợ mở cửa phòng, đưa ngón tay lên môi,

(ra dấu im lặng,)

rồi háo hức nhào đến ôm anh.

Một lát sau, là món thịt cừu hầm rượu.

 

Nhưng ly tiếp theo đã khiến nàng biến mất.

Vợ dẫn con theo,

căn chung cư teo héo như thuở nào.

Anh tìm được người khác – không hẳn như vậy,

nhưng một người xem thường việc gối chăn,

ví như chuyện hôn nhân bí ẩn

chỉ là cánh cửa, hai người cùng đóng lại,

kết cuộc, cả hai, không ai thoát một mình,

vì vậy, nhốt bên trong lửa nóng, đến khi chết ngộp,

tưởng chừng đang yêu nhau trong buồng điện thoại công –

 

Hết rượu uống. Anh rửa mặt, quanh quẩn trong nhà.

Mùa hè – đời héo tàn vì nóng.

Nhiều đêm, anh vẫn nghe tiếng vợ ru con;

Những đêm còn lại, sau cánh cửa phòng ngủ,

còn đâu, thân thể em trần truồng.  

 

 

MỎI MỆT

 

Ông ấy ngủ cả mùa đông.

Rồi thức dậy, cạo râu –

mất nhiều thời giờ làm lại đàn ông

khuôn mặt soi gương râu đen lởm chởm.

 

Mặt đất như phụ nữ, chờ đợi ông.

Hy vọng lớn – khiến họ mù quáng.

 

Bây giờ, ông phải làm suốt ngày

chứng tỏ giá trị bản thân,

Giữa trưa: mỏi mệt, đói khát.

nhưng không thể ngừng, vì sẽ mất tất cả.

 

Mồ hôi dầm dề trên lưng và cánh tay

tựa như sức sống trào khỏi thân thể

không có gì thay thế.

 

Ông làm việc như trâu.

như máy, không còn cảm giác.

Nhưng cam kết không bao giờ đứt đoạn

dù bây giờ, mặt đất đang phản công,

dữ dội dưới nắng hè nóng nực –

 

Ông ngồi chồm hỗm, mặc kệ đất tuôn qua kẽ tay.

 

Mặt trời hạ xuống, bóng tối kéo về,

mùa hè chấm dứt, đất khô cứng, lạnh lẽo;

ven đường, vài ngọn lửa đơn lẻ bập bùng.

 

Không có gì còn lại cho tình yêu,

chỉ ghẻ lạnh và căm hận.

 

ĐỐT LÁ

 

Gần ngôi nhà và chuồng súc vật,

người giúp việc đang đốt lá khô.

 

Lá chết không tự động biến mất,

phải được chuẩn bị ngay từ đầu

như suốt năm nông dân dồn lá thành đống

chờ một ngày bốc khói lên trời.

 

Khi đó, cháy khoảng một giờ,

ngọn lửa bừng cao nhảy múa

như một sinh vật sống.

 

Khi khói tan, nhìn thấy ngôi nhà.

Người đàn bà đứng sau sân

xếp áo quần khô vào giỏ mây.

 

Thế là hết thêm một năm,

chết nhường chỗ cho sống,

càng rộng càng hay,

nhưng đốt nhà thì quá rộng.

 

Hoàng hôn. Bên kia đường,

người nông dân đang quét tro.

Thỉnh thoảng, vài nhúm tro lẫn trốn,

vô tư theo gió phiêu lưu.

 

Rồi gió ngưng đọng.

Nơi đốt lá chỉ còn trơ bụi cát

trong vòng đá.

Không thấy gì giữa đất và âm u.

 

 

DẠO ĐÊM

 

Bây giờ bà ấy lớn tuổi,

thanh niên không còn muốn đến gần

nhờ vậy, dạo đêm không e ngại,

trước kia, lúc chạng vạng ra đường khá hiểm nguy

bây giờ, trở nên bình an như đồng cỏ.

Vào nửa đêm, phố chợ lắng im.

Ánh trăng phản chiếu từ các vách đá;

trên vỉa hè, nghe được âm thanh bồn chồn

đám đàn ông hối hả trở về nhà với vợ, với mẹ;

khuya rồi,

cửa đóng then cài, hạ màn cửa sổ.

họ đi qua, không ai lưu ý bà già,

như một cọng khô giữa đồng cỏ.

Vì vậy, thói quen nhìn xuống chân

bây giờ được tự do dòm ngó ngang dọc.

Khi chán đi đường, bà dạo vào cánh đồng,

ngoài ngoại ô, những đêm quang đãng.

Đôi khi, trong mùa hè, đi đến tận bờ sông.

Những người trẻ thường tập trung gần đó

nhưng sông cạn dần vì thiếu mưa,

bãi sông bị bỏ rơi hoang phế -

Trước kia họ thường cắm trại, ăn ngoài trời.

Nam nữ dần dần chia thành từng cặp;

quanh quẩn một hồi, họ biến vào khu rừng

nơi nhấp nhá tối tăm –

Bây giờ rừng cũng bỏ hoang –

những thân thể trần truồng dời đi núp nơi khác.

Dưới lòng sông, chỉ đủ nước in bầu trời đêm

tạo những vân ảnh trên đá xám.

Rực rỡ dưới sáng trăng,

thấy từng viên sỏi.

Rồi gió trổi lên;

dọc bờ sông ngã nghiêng hàng cây nhỏ.

Khi nhìn ngắm thân thể của mình,

sẽ thấy ra lịch sử.

Khi không còn thấy gì,

câu chuyện định kể, bị thất lạc –

Đêm như thế này, bà đi đến tận chân cầu

rồi quay về lại.

Trời đất cỏ cây cùng thơm mùi hương hè.

Dường như thân xác bà trẻ lại thời phụ nữ,

mượt mà dưới làn vải mong manh.

 

 

THÓI LỀ BÓNG TỐI

 

Hầu hết mọi ngày, mặt trời đánh thức tôi.

Dù ngày âm u, ánh sáng ban mai - xuyên qua khe hở màn cửa.

Trời sáng rồi – mở mắt ra.

Hôm nào cũng thấy nơi này bẩn thỉu và cay nghiệt.

Không muốn nấn ná, nhìn bụi bặm chồng chất khi nắng lên,

tôi đi làm, vì vậy, không bao giờ muộn.

 

Suốt ngày lo việc hãng, quên chuyện nhà.

Bận theo dõi: bỏ những hạt màu vào lọ thủy tinh.

Chiều trở về, căn phòng u ám -

bóng chiếc bàn viết che đen sàn nhà.

Như nói với tôi, người sống ở đây đã chết.

 

Khi mang tâm trạng như thế,

tôi ra quán rượu, xem truyền hình những trận đấu banh.

 

Đôi khi, trò chuyện với chủ quán.

Ông nói, tâm trạng chẳng giải quyết được gì –

Bóng đen dẫn đêm đến, không có nghĩa, ngày không trở lại.

Ông khuyên nên dời bàn viết, sẽ thấy bóng khác hơn,

có thể, suy đoán ý nghĩa mới.

 

Nếu chúng ta ở một mình. Ông vặn nhỏ truyền hình.

Các cầu thủ tiếp tục húc tập thể

nhưng chúng tôi chỉ nghe tiếng của nhau.

 

Nếu không có đấu banh, ông mở phim.

Cũng giống vậy - tắt âm thanh, chỉ nhìn hình ảnh.

Khi chấm dứt, chúng tôi so sánh những ghi nhớ, thử cả hai có cùng xem một truyện phim.

Đôi khi, lãng phí  thời giờ xem những thứ tạp nhạp.

 

Đêm xuống, đi bộ về.  Có thể nhìn thấy dãy nhà hết sức tồi tàn.

Cảnh phim hiện lên trong trí: tự nhủ, tôi đang bước theo chân người anh hùng.

 

Người đó phiêu lưu ra đi – lúc bình minh.

Khi anh khuất dạng, máy ảnh tiếp tục thu những cảnh khác trong ngày.

Khi anh trở về, mọi thứ cần biết đều đã biết,

chỉ cần quan sát căn phòng.

 

Bây giờ, không còn bóng đen.

Trong phòng tối thui; ngoài trời mát mẻ.

Vào mùa hè, sẽ ngửi thấy mùi hoa cam.

Nếu có gió, chỉ cần hương của một cây, không cần cả vườn. 

 

Tôi hành động bắt chước người anh hùng đó.

Mở cửa sổ để hội ngộ đất trời.

 

 

SÁT THỦ (*)

 

Đêm hôm, đường phố thuộc về đám mèo

và những sinh vật nhỏ mà mèo tìm ăn thịt –

Mèo nhanh nhẹn như tổ tiên của chúng trên rừng

thường xuyên đói khát.

 

Hầu như không thấy trăng,

không ánh sáng hâm nóng,

đêm mát mẻ.

Mùa hè đang giã từ,

hiện giờ, săn mồi vẫn còn nhiều cơ hội

dù bầy chuột nín thinh, theo dõi mèo.

 

Đêm bình thản, ngửi trong gió mùi yêu thương.

Thỉnh thoảng, dưới đường

nghe tiếng thét

khi răng nanh mèo tạp vào chân chuột.

 

Nghe tiếng thét biết chuột rồi đời.

Tiếng thét dẫn đường:

cho mèo tìm ra cổ họng chuột.

Sau đó, xác chết thét lên.

Những đêm như thế,

các người may mắn được yêu đương,

trần truồng ấm áp với chăn nệm,

đẫm mồ hôi,

cử động vất vả,

yêu như vậy,

mặc kệ ai khen chê.

 

Mèo bỏ xác chuột la liệt dọc đường phố.

Trước khi phu quét rác dọn dẹp,

các người hãy vui mừng vì không bị ra khỏi nhà.

Đến lúc mặt trời mọc,

sẽ không thất vọng khi nhìn thấy

đường xá sạch đẹp, đón tiếp một ngày mới

và dĩ nhiên, đêm sẽ tiếp theo.

 

Cứ sung sướng quấn nhau trên giường,

nơi tiếng rên ái tình át đi tiếng thét của xác chết.

 

(*) Thợ Săn.

 

 

TOA THUỐC

 

Hôm nay đi bác sĩ –

cô ấy cho biết, tôi sắp chết,

tuy không nói thẳng như trên

nhưng khi tôi hỏi, cô không phủ nhận-

 

Sự im lặng của cô trách cứ.

Nhận thân thể miễn phí, tôi đã hành hạ nó thế nào,

đã lạm dụng nó ra sao.

Cô nói, không phải chỉ thuốc lá,

còn rượu chè, ăn uống bừa bãi.

 

Cô còn trẻ; áo choàng trắng che giấu thân hình.

Tóc vén ngược, giữ chặt bởi dải băng đen.

Cô trông không được thoải mái,

ngồi sau bàn viết,

bằng cấp treo trên cao,

đang đọc dãy số trong các cột chữ,

nhiều nơi đánh dấu gây chú ý.

Cô ngồi thẳng xương sống,

vẻ mặt vô tư.

 

Không ai dạy tôi cách săn sóc thân mình.

Cứ lớn lên theo lối sống mẹ và bà ngoại.

Khi thoát khỏi họ, lại gặp vợ quản lý,

nhưng vợ tôi quá lo lắng, và không được bao lâu.

Thân thể này, đang bị bác sĩ trách mắng,

luôn luôn do các phụ nữ kềm kẹp.

nói cho các người hay,

họ đã bỏ lại nhiều thứ trong ấy.

 

Cô bác sĩ nhìn tôi –

giữa hai người là một chồng sách và hồ sơ.

Phòng mạch vắng vẻ.

 

Có cánh cửa kéo liền mặt tường,

bước qua cửa, gặp cõi chết.

Người sống xô đẩy nhau vào,

muốn chúng ta đến đó trước họ.

 

Bác sĩ cũng biết vậy,

cô có sách vở,

tôi có thuốc lá.

Sau cùng, cô viết lên mảnh giấy,

rồi nói, thuốc này giúp hạ máu cao.

 

Tôi cất vào túi. Ký tên. Đi về.

Ra ngoài sân, tôi xé toa thuốc,

xé tấm vé chở qua bên kia.

 

Cô ta thật điên rồ khi đến đây,

không quen biết ai,

Độc thân; không đeo nhẫn cưới.

Đi về cô đơn, nhà ở ngoài làng.

Mỗi ngày, một ly rượu đỏ,

ăn chiều không giống bữa ăn.

 

Khi cô cởi áo choàng trắng:

giữa vải và thân hình,

chỉ một lớp bông mỏng.

Hôm nào cũng sẽ rớt rơi.

 

Khi sinh ra, thân xác đã thỏa thuận với chết,

từ đó, sống là nỗ lực dối lừa -

 

Đi giấc ngủ chỉ một mình. Có thể, thức dậy. Có thể ngủ luôn.

Nhưng sẽ nghe mọi âm thanh dài hạn.

Đó là đêm hè như bất kỳ đêm hè nào;

bóng tối không bao giờ đến nữa.

 

 

CON DƠI

{Lời con dơi.}

 

Có hai cách nhìn:

nhìn thấy vật chất, thuộc về khoa quang học,

còn nhìn sự vật, thấy bên trong,

thuộc về khả năng chiếm hữu.

Con người chế nhạo bóng đen,

từ chối thế giới mà họ không biết:

dù trong đó đầy dẫy khó khăn,

vẫn có thể cảm thức mãnh liệt

khi chung quanh thu hẹp tầm nhìn,

ít dấu hiệu sao lãng.

Đêm ban cho chúng tôi sự suy nghĩ tập trung

và đơn giản hơn các bạn:

Vì cái Tôi, con người mù quáng,

bị giam giữ trong tầm nhìn,

không thể thấy ngoài giới hạn của mắt,

các triết gia gọi là “via negativa:”

Để tạo thêm ánh sáng

các nhà huyền bí nhắm mắt định tâm –

Sức sáng khai trí họ tìm kiếm

sẽ tiêu diệt những sinh vật sống bám vào vật chất.

 

 

ĐỐT LÁ

 

Ngọn lửa bừng lên nền trới trong sáng,

háo hức, giận dữ, như con thú vùng vẫy thoát thân,

tự do bay nhảy theo năng tính –

 

Khi lửa cháy như vậy,

không chỉ đốt lá khô –

mà ham hố, sân si,

không muốn bị kềm chế,

không chấp nhận giới hạn –

 

Nơi đá xếp tròn chung quanh.

Bên trong, cào hết cỏ, lòng đất trơ trụi –

 

Sau cùng, cháy hết là, cạn hết xăng,

ngọn lửa cuối bùng lên rồi liêu xiêu–

 

Tàn lửa nhấp nháy trên đất trong vòng đá;

người phu mang giày ống bước vào giậm lên.

 

Thật khó tin việc này có hiệu quả -

mặc dù lửa đốt hết, vẫn còn tàn tro

không chịu đầu hàng, việc đốt dở dang,

tro tự tin cuối cùng sẽ đạt được ý nguyện

 

vì rõ ràng lửa tàn không bị dập tắt,

chỉ đơn thuần bất động hoặc nghỉ ngơi,

dù không ai biết

tro hồng ám chỉ sống hay chết. 

 

 

THÁNG  BA

 

Trên cao trời hè, nắng ngần ngừ từ giã,

ánh sáng tuy lạnh,

không thay thế được mùa đông.

 

Cô hàng xóm mãi mê nhìn qua cửa sổ,

nói chuyện với con chó,

đang chạy đánh hơi quanh khu vườn,

cân nhắc thế nào là hoa chết.

 

Còn hơi sớm .

Mọi thứ vẫn chưa thành hình -

tuy vậy, hôm nay có gì khác hơn hôm qua

 

Có thể trông thấy núi:

tuyết phản chiếu nắng lấp lánh trên đỉnh cao.

Hai bên sườn, tuyết tan, đá lộ dạng.

 

Cô hàng xóm gọi chó, nhái giọng nó không giống.

Con chó lịch sự ngẩn đầu khi nghe

nhưng không đáp trả. 

Cô tiếp tục gọi,

tiếng sủa giả thất bại

dần dần biến thành tiếng người.

 

Suốt đời, cô ước mơ, sống miền biển

nhưng số phận chối từ.

Trong chiêm bao định mệnh cười chế nhạo,

giam giữ cô trên núi đồi, không thể thoát thân.

 

Mặt trời hạ xuống đất,

đất nảy nở sinh sôi.

Mỗi mùa đông, nó như một trái đá

từ dưới đất trồi lên, cao dần, cao dần,

rồi mặt đất trở thành đá, lạnh lùng và xua đuổi.

 

Cô nói,

hy vọng đã giết mẹ cha, giết luôn ông bà.

Mỗi mùa xuân theo lúa mọc lên

rồi chết khi nắng hè gặp giá rét.

Sau cùng, họ nói, cô nên sống gần biển,

may ra đời sẽ khác hơn.

 

Cuối mùa xuân, cô thường rất sinh động,

bây giờ, chỉ còn hai cụm từ:

“chỉ vậy thôi” và “không bao giờ”

để diễn tả cảm giác bị đời lừa dối.

 

Không nghe tiếng hải âu kêu,

mùa hè chỉ nghe tiếng ve, tiếng dế.

Chỉ ngửi mùi ruộng đồng,

thay vì khao khát mùi biển mặn,

mùi hư không.

 

Trên cánh đồng, trời chuyển màu hồng xám

khi hoàng hôn.

Mây kéo dài sợi lụa, đỏ tươi và đỏ đậm.

 

Mặt đất khắp nơi xạc xào, chuyển động.

Chó nghe chung quanh sôi nổi, vểnh đôi tai.

 

Nó đi lanh quanh, mơ hồ tưởng nhớ

thời vui những năm trước kia.

Mùa phiêu lưu đang khởi sự.

Những khám phá luôn luôn giống nhau

nhưng con chó say sưa cảm hứng mới,

không muốn lập lại.

 

Tôi nói với cô hàng xóm, chúng ta sẽ giống chó

khi mất đi trí nhớ.

Tôi hỏi, đã bao giờ thấy biển chưa?

Một lần. Thấy trong phim ảnh.

Thật đáng buồn, chẳng giải quyết được gì.

 

Chuyện tình nhân.

Biển vỗ vào bờ,

mỗi đợt ghi lại dấu vết

và xóa nhòa thương tích sóng đã qua.

Sóng không bao giờ tích lũy,

không bao giờ chung đụng với nhau,

không bao giờ hứa lời nương tựa –

 

Đại dương không đổi thay như đất liền;

không gian dối.

Hãy hỏi biển, có thể hứa điều gì,

nó sẽ nói thật; nó sẽ xóa bỏ,

 

Sau cùng, con chó chạy vào nhà.

Chúng tôi ngắm mảnh trăng khuyết,

mới đầu lu mờ, rồi rõ dần, sáng dần

theo bóng đêm trở tối.

Chẳng bao lâu nữa, mùa xuân sẽ trở về

trải dài trên hàng Dương xỉ và dãy hoa tím.

 

Không có gì bị bắt buộc phải sống.

Trái đất như ma túy, như tiếng gọi xa xăm

của người tình hoặc chủ nhân.

Đến phút cuối, chúng ta tuân phục tiếng nói,

bảo sao làm vậy.

Nói, hãy quên đi, ta quên.

Nói, hãy bắt đầu lần nữa, ta bắt đầu.

 

 

MỘT ĐÊM XUÂN

 

Người ta nói

cô chui ra từ lỗ hang của mẹ

thật sự, khó có thể tin

một thứ thanh tú đến từ một thứ phì lũ.

Khi trần truồng, mẹ cô mập giống heo.

Đám trẻ chế nhạo, chê cười cô ngu;

cô nghĩ:

họ tưởng có thể muốn nói gì thì nói

vì cô không đến từ một quốc gia,

nơi người dân có nhiều hiểu biết.

Cô muốn chấm dứt chuyện trêu chọc này.

Lòng cảm thấy phiền hà

khi nghĩ đến bên trong cơ thể của mẹ

từng đợt nhả ra con người,

trước là che chở họ, rồi thả vào đời sống.

Mẹ làm họ mê mang,

truyền lại những cảm giác thích nằm giường ngủ

cảm giác hiu quạnh, bình yên,

cảm giác độc nhất vô nhị –

Có lẽ, mẹ cô vẫn còn những tình cảm đó.

Điều này giải thích

tại sao cô không bao giờ thấy những khác biệt lớn

giữa hai mẹ con

vì đã có lần, hai người là một -

Soi gương,

cô thấy chiếc mũi nhỏ chìm giữa khối mỡ,

nhưng cùng một lúc nghe đám trẻ reo cười:

“đồ ngu, không phải ở mặt, ở thân mình” –

Đêm nằm ngủ, kéo chăn thật cao,

lên đến cổ -

cô khám phá được bản thân, 

và yêu thương nó,

giờ đây, nó sắp bị bỏ rơi, gói cất vào da thịt –

Cô cảm được, mẹ đã cố tình tạo ra chuyện này.

Vì bất cứ điều gì cô cố gắng suy nghĩ,

thân xác cô không tuân theo,

sau cùng, sự mãn nguyện làm tâm trí cô tan biến,

không một ai nhìn thấy –

Nhẹ nhàng cô mở chăn ra.

Bên dưới, một thân hình trẻ đẹp, tinh nguyên, chưa tì vết.

Dường như, vẫn giống điều cô suy nghĩ,

trước sau một cách rõ ràng.

Một lần nữa,

cô yêu thương thân thể

và thề sẽ bảo vệ nó,

 

 

MÙA  GẶT

 

Mùa thu đã vào trong chợ -

người khôn ngoan sẽ không mua cà chua.

Vỏ bên ngoài trông rất đẹp,

một số đỏ tròn

một số khác méo đủ dạng, khác biệt,

như não người bọc vải đỏ láng dầu -

 

Trong ruột, đã hư. Bầm, mốc –

nếu cắn một miếng, không thê không lo âu.

Rải rác giữa những trái hư hỏng,

một trái tươi tốt, vừa hái lúc cuối mùa.

 

Thay vì cà chua, mùa bí ngô, không mấy ai thích,

Quá nhiều bí ngô,

nhiều bầu bí, nhiều xâu ớt khô, nhiều xâu tỏi.

Các người thợ kết hoa khô thành vòng;

buộc quanh hoa Oải hương dây màu sắc. 

Khách hàng tiếp tục mua những thứ này

một thời gian

làm như các nông dân sẽ cung cấp

rau trái như thường lệ:

Dây nho sẽ bắt đầu ra trái mới;

rau diếp non đầu mùa, mảnh khảnh, mỏng manh,

đâm chồi lên khỏi đất.

 

Nhưng thay vì vậy,

trời tối sớm hơn.

Mưa tầm tã;

mang theo nguy cơ hư hại hoa lá.

 

Lúc này, chạng vạng, không trung đầy đe dọa,

như báo trước điềm gì.

Người ta cảm giác chuyện không may,

nên đặt tên mùa này, “mùa gặt,”

cho có vẻ may mắn

 

Trên đất, bầu bí tan nát. Nho xanh tan tành,

Có thể, một số rễ sống sót.

nhưng nông dân cho rằng đào đất khó khăn,

mất công. Để làm gì?

 

Đứng trong chợ,

che dù mỏng,

dưới cơn mưa,

giữa trời lạnh

còn khách hàng nữa chăng?

 

Rồi sương mù kéo đến;

hết thắc mắc gì về mùa gặt.

Tuyết bắt đầu rơi;

giả vờ như đời sống chấm dứt.

Trắng phủ kín đất;

cánh đồng phản chiếu ánh sáng khi trăng lên.

 

Tôi ngồi trong phòng ngủ, bên cửa sổ, ngắm tuyết.

Mặt đất như tấm gương:

Yên tĩnh hòa tan lặng lẽ, hững hờ gặp gỡ thờ ơ.

 

Những gì sống sót, sống dưới đất.

Những gì đã chết, hết đấu tranh.

 

 

XƯNG TỘI

 

Thỉnh thoảng hắn trộm cắp vì không trồng cây ăn trái,

vì hắn thèm trái cây.

Không hẳn là trộm cắp -

Giả vờ như thú vật, ăn những thứ trên đất.

Thú thật với linh mục, hắn nghĩ, không có tội gì,

khi lượm những trái chín rơi, nắm đó, thối rửa,

Năm nào như năm nấy, bỏ không.

 

Là người, có nhân tính, linh mục đồng ý,

nhưng là cha đạo, ông trừng phạt hắn,

đền tội nhẹ,

tránh làm hư hại trí tưởng ngây thơ:

ông răn đe cậu trẻ,

đừng lấy những gì không thuộc về mình.

 

Hắn từ chối. Sẵn sàng đền tội.

Cũng giống như cha đạo,

nhưng ngược lại, hắn không tin

Chúa Giê-Su đã tặng cây Sung cho bà này;

hắn muốn biết

Chúa làm gì với tiền cho thuê bất động sản,

không chỉ đất trong làng mà toàn cả quốc gia.

 

Hắn nửa đùa nửa thật,

linh mục bực bội - cậu trẻ chưa đủ sức hiểu,

khó giải thích dù Chúa không kinh doanh đất đai,

cây Sung vẫn thuộc về bà ấy,

dù bà không bao giờ lượm trái chín rơi.

Có lẽ, một ngày nào, nhờ cậu trẻ cổ động,

bà sẽ trở thành thánh, chia sẻ trái sung

và ngôi nhà lớn với người xa lạ.

nhưng hiện nay, bà vẫn là người

cố thủ ngôi nhà thừa tự.

 

Linh mục hài lòng khi chuyển đối thoại ra xa tiền bạc,

đề tài làm ông căng thẳng,

trở về chuyện truyền thống hoặc gia đình,

cảm thấy an toàn hơn.

Chăm chú nhìn ông – hắn biết rất rõ,

làm sao lợi dụng bà lão già yếu kia,

làm sao cho linh mục bị thu hút, bị thuyết phục.

Nhưng hắn xem thường lời khuyên

như một kẻ sắp khởi sự

muốn chế giễu linh mục bằng cách truy vấn:

Nếu ông rất mực yêu thương gia đình,

tại sao không lấy vợ như cha mẹ,

nối dõi tông đường?

 

Nhưng rồi hắn im lặng.

Những lời lẽ không trở thành câu hòi,

không truy tầm lý do –

Lời lẽ đó thốt ra, biến thành

“Cảm ơn, cha.” Hắn nói.

 

 

HÔN  NHÂN

 

Một lần nữa, họ ở bên bãi biển cả tuần,

âm thanh đại dương tạo sắc màu đời sống.

Cửa sổ tràn ngập trời xanh.

Nhưng tiếng động duy nhất, nghe sóng vỗ lên cát -

giận dữ. Oán hận một chuyện gì.

Chuyện đó khiến anh ta bỏ đi.

Dù bực tức, chưa bao giờ đánh cô ấy,

chưa bao giờ giải thích một lời nào.

Cứ để cô tự tìm cách hiểu lấy,

có lẽ, tìm từ biển, hoặc mây xám bất chợt tràn lên.

Mùi biển thấm vào chăn gối,

mùi nắng, mùi gió, mùi khách sạn, mới và thơm

vì thay đổi hàng ngày.

Anh ta không bao giờ muốn biện bạch,

đối với anh, lời lẽ dùng để tính toán, kinh doanh.

Không dùng khi giận dữ, không bày tỏ dịu dàng.

Cô vuốt lưng anh rồi úp mặt lên đó,

như kề mặt vào vách tường.

Sự im lặng giữa hai người từ ngàn xưa có nghĩa:

đây là ranh giới.

Anh ta không ngủ, cũng không giả bộ ngủ.

Hơi thở không đều đặn: miễn cưỡng hít vào;

không nghĩ đến sống chết.

Thở ra rất nhanh,

như ông vua đày đọa một quan thần.

Bên dưới niềm lặng lẽ, là tiếng sóng,

biển hung bạo lan rộng khắp nơi,

chưa chấm dứt, không kết thúc,

hơi thở anh lướt trên đầu sóng –

Nhưng cô ấy biết mình là ai, mong muốn điều gì.

Miễn đó là sự thật,

chuyện đương nhiên xảy đến

không làm cô tổn thương.

 

 

PRIMAVERA

 

Mùa xuân đến tốc hành: chỉ một đêm

cây mận nở hoa,

không gian ấm áp ngập tràn tiếng chim hót.

 

trên đất cày, có người vẽ hình mặt trời

với tia nắng chung quanh tỏa sáng

nhưng đất màu bùn, mặt trời cũng bùn.

Không thấy tác giả ký tên.

 

Thương thay, mọi thứ sẽ nhanh chóng tan biến:

tiếng chim hót, cánh hoa mong manh.

Sau cùng, cả đất cũng theo tên nghệ sĩ

tan vào hư lãng.

 

Tuy nhiên, người nghệ sĩ có ý định

sáng tạo một tứ cảnh vui tươi .

 

Những hoa mận đẹp biết mấy –

tượng trưng cho đời sống tái diễn kiên trì

và bầy chim đang khao khát

nhập cuộc chơi.

 

 

QUẢ SUNG

 

Mẹ tôi ngâm quả Sung làm rượu -

luộc với đinh hương. Đôi khi thêm ít hạt tiêu.

Những quả sung đen từ cây trong vườn.

Rượu màu đỏ và mùi tiêu có vị khói trong chất ngọt

đã từng cho tôi ấn tượng đang ở ngoại quốc.

 

Trước khi uống, là món thịt gà.

Vào mùa thu, đôi khi, có thêm nhiều nấm hoang.

Không phải lúc nào cũng có nấm.

Thời tiết phải phù hợp, vừa sau cơn mưa.

Đôi khi, chỉ gà nấu với quả chanh trong ruột.

 

Mẹ tôi mở rượu. Không có gì khác thường –

Lắm lúc, nhận được từ hàng xóm.

Tôi vẫn nhớ vị rượu này,

bây giờ, mua bên ngoài, không giống.

 

Tôi nấu món gà cho chồng ăn,

nhưng anh ta không thích.

Chỉ muốn những món của mẹ anh,

tôi nấu những món đó không ngon,

những khi cố gắng làm, đâm ra bực bội,

 

Anh muốn biến tôi thành một người khác,

không đơn giản như vậy -

Anh chặt gà, vất vài quả cà vào nồi,

bỏ thêm tỏi, nếu có.

Khoảng một giờ sau, ăn sướng như thăng thiên.

 

Anh nghĩ, tôi có bổn phận phải học,

không cần anh chỉ bày.

Những món mẹ tôi nấu,

không cần học, vẫn có thể làm.

Bàn tay tôi tự nhiên biết,

chỉ ngửi mùi đinh hương,

trong lúc đang học bài.

Đến khi cần, tự động, tôi nấu như mẹ.

Khi xong, nếm thử một miếng,

cả một thời thơ ấu hiện ra.

 

Bây giờ khác hẳn lúc anh với tôi còn trẻ.

Chúng ta yêu nhau. Chỉ muốn ôm ấp vuốt ve.

 

Bây giờ, đi làm về, mệt mỏi.

mọi chuyện trở nên khó khăn -

công việc trở ngại,

thân xác già thêm nhọc nhằn.

Lúc trẻ, những chuyện này dễ dàng vượt qua –

vì chúng ta tự tin, khó khăn chỉ là giai đoạn.

Nếu không được việc này thì làm việc khác.

 

Tâm trí anh, phần lớn, như mùa hè.

nắng nực khiến anh khó ở.

Không bao dung, thể giới dần già nua.

Cây cỏ khô héo,

vườn hoa đầy ốc sên và cỏ lùng.

 

Có một thời chúng ta thật hạnh phúc.

Khi đi làm về, dù trời còn sáng –

chúng ta biến chúng thành tối tăm.

Để tất cả chìm vào bí mật –

kể cả lời âu yếm từng đêm.

 

Dù chậm cách mấy, mặt trời cũng phải lặn;

thành phố lên đèn.

Đêm đầy trời sao lấp lánh –

những vì sao tráng lệ trên đỉnh lầu cao.

 

Đôi khi thắp đèn sáp.

Nhưng hầu hết đêm, không phải.

Gần như tất cả mọi đêm,

chúng ta nằm trong bóng tối,

tay quấn quít nhau.

Với cảm tưởng, anh điều khiển được ánh sáng –

Một cảm giác kỳ diệu,

anh có thể khiến cả phòng sáng lên

hoặc chìm vào không gian khuya khoắc

lắng nghe tiếng xe qua

 

Chúng ta im lặng. Đêm trờ nên tĩnh mịch.

Nhưng không ngủ, chỉ muốn tỉnh thức.

Cho phép đêm đưa chúng ta đi.

Nằm bên nhau, lặng lẽ.

Giờ này qua giờ kia, lắng nghe nhau thở,

ngắm trời sáng dần

qua cửa sổ đối diện cuối giường -

 

Bất kỳ chuyện gì xảy ra ngoài khung cửa,

đều hòa điệu trong hồn chúng ta.

 

 

KHIÊU VŨ

 

Một năm, hai lần, chúng tôi trang hoàng đèn Giáng Sinh –

mùa sinh nhật Chúa và cuối tháng Tám,

để cầu chúc mùa màng được tốt lành,

vào ngày gần cuối tháng,

nhiều người đến tham dự,

kể cả những bô lão đi đứng khó khăn –

 

Họ đến xem đèn màu,

trong mùa hè luôn luôn có âm nhạc

và khiêu vũ.

 

Đối với tuổi trẻ, lễ hội này là tất cả.

Nơi tạo ra sinh lực –

những gì tắt ngúm dưới ánh sao

sẽ bắt đầu sáng trong ánh đèn quảng trường.

 

Giữa khói thuốc lá, phụ nữ tập trung dưới hiên vải nhiều màu

hát những ca khúc nổi tiếng trong năm,

những má nâu vì nắng đang hồng lên vì rượu.

Tôi nhớ hết những chuyện này –

đám bạn và tôi, một cách nào đó, đổi đời theo âm nhạc,

Các phụ nữ rất dạn dĩ,

còn mặt trời nhút nhát như nhiều thứ chung quanh

Bùa mê ám chúng tôi, đó cũng là căn bệnh,

nam nữ tìm nhau tình cờ một cách ngẫu nhiên,

dưới đèn lấp lánh, gây mê muội,

vì những gì xảy đến sẽ trở thành mãi mãi –

 

Dường như lúc đó

chỉ là cuộc chơi, thật như vậy – thích thú, tự nhiên,

tan nhanh như khói,

như mùi nước hoa trên kẽ ngực đàn bà,

nồng nàng, đang nhắm mắt.

 

Chuyện này vì sao xảy ra?

Do đánh hơi, do cảm giác –

người nam tiến đến gần người nữ,

mời nàng ra sàn nhảy, Nghĩa là:

em có thể cho anh ôm không?

Nàng có nhiều cách trả lời,

xin chờ bản nhạc khác,

một chút nữa nha,

hoặc từ chối, quay nhìn nơi khác,

như thể xem chàng không ra gì

cho dù đêm đó không ai mời nhảy.

Nàng cũng có thể nhận lời,

em rất thích khiêu vũ,

ngụ ý,

em muốn được anh ôm.

 

 

HIU QUẠNH

 

Hôm nay,

trời đất tối sầm,

mưa,

nhìn không thấy núi.

Chỉ nghe tiếng rơi,

thấm đời xuống đất.

Mưa mang lạnh lẽo.

Đêm nay,

 biến lặng trăng sao.

 

Chiều tối, gió nổi lên;

suốt sáng gió quần thảo ruộng lúa

đến trưa ngưng nghỉ,

Nhưng dông bão vẫn vần vù,

dâng nước ngập đồng khô,

xối xả lũ lụt –

 

Đất trời biến mất.

Không còn thấy gì, chỉ mưa

lấp lánh ngoài cửa sổ âm u.

Đây là nơi yên nghỉ,

không có gì di động –

 

Bây giờ,

chúng ta trở lại nguyên sơ,

làm thú vật sống trong bóng tối

không ngôn từ

không dự tính –

 

Không có gì chứng tỏ tôi còn sống.

Chi có mưa và mưa vô hạn kỳ.

 

 

CON TRÙN

(Lời của trùn)

 

Không có gì đáng buồn khi không được làm người,

cũng không nhục nhã hay vô nghĩa

khi phải sống hoàn toàn trong đất sâu:

Đó là chuyện bình thường của suy nghĩ

muốn bảo vệ vai trò cao quí của nó

cũng như tâm lý người sống trên mặt bằng

sợ hãi dưới lòng đất –

hoàn cảnh xác định tâm cảm của một người.

Ngoài ra, đi bên trên không hẳn đã ưu thế -

ngược lại, khi phục tùng trá hình,

kẻ nô lệ hoàn toàn thành chủ nhân.

Tương tựa,

khi tâm trí từ chối những gì không thể kiểm soát,

sau cùng sẽ hủy hoại chúng.

Không có gì đau khổ

khi trở về không ngôn ngữ, không tư duy:

Giống như các sư nhà Phật,

cúi đầu rời bỏ hành trang cái “Tôi”,

nhập vào không gian bất khả tri,

một không gian vật lý,

không phải ẩn dụ.

Từ ngữ các người thường gọi là gi?

“Vô hạn,” nghĩa là không thể định lượng.

 

 

CÂY Ô-LIU

 

Tòa lầu bằng gạch, tường nóng vì nắng hè.

Vào đầu thu, vách vẫn còn ấm,

đặc biệt nơi hướng nam,

cảm tưởng mặt trời cư ngụ trong gạch,

như thể muốn lưu lại dấu tích trên tường,

thay vì lướt qua trên đường đi về đồi núi.

Tôi thường đứng nghỉ ở đây,

dựa lưng vào vách, hút thuốc lá.

 

Các ông chủ không phiền hà - họ nói đùa

nếu kinh doanh thất bại

sẽ cho thuê vách tường.

Vui quá - mọi người cười ầm ĩ.

Nhưng cấm thực phẩm,

không ai muốn chuột đến, tìm thức ăn thừa.

 

Một số nhân viên không muốn sưởi ấm,

vì cảm giác mặt trời trong gạch nóng sau lưng.

Họ muốn những nơi ngắm phong cảnh.

Với tôi, nhìn ngắm không quan trọng,

Tôi sinh trưởng trong vùng đồi núi kia,

rồi mốt mai sẽ chôn ở đó.

Sống giữa chừng, lo gì lục lạo ngắm thiên nhiên.

 

Vợ tôi nói, khi tôi phát biểu điều này,

miệng lưỡi đầy cay đắng.

Nàng yêu nông thôn – suốt ngày nhớ mẹ.

Nhớ thời son trẻ - nhớ lúc hẹn hò, lúc yêu đương.

Nhớ chuyện con cái sinh ra nơi làng mạc.

Nàng biết không bao giờ trở lại

nhưng hy vọng vẫn tiềm tàng –

 

Đêm nằm ngủ, đôi mắt nàng hồi tưởng,

kể lại chuyện hàng cây Ô-liu,

những lá xám dài lunh linh dưới nắng.

Vỏ cây, thân cây, dẻo dai màu xám nhạt

tiệp màu đống đá phía sau.

 

Nàng nhớ cảnh hái trái Ô-liu,

ngâm nước muối là ngon nhất.

Nhớ hai bàn tay, thơm mùi giấm chua.

Trái sống trên cây chưa ăn được

nếu còn vị đắng.

 

Tôi nhắc nhở nàng, trái Ô-liu sẽ vô dụng

nếu không có con người.

Ngâm nước mặn, phơi nắng –

Tôi nói, bản chất tạo hóa đều giống nhau,

vô dụng và đắng chát

Như một bẫy rập – chúng ta rơi vào

vì những chiếc lá Ô-liu xinh đẹp.

 

Khi lớn lên giữa cảnh núi đồi,

thấy mặt trời lặn xuống

hàng cây Ô-liu vẫy gọi mơ hồ

tôi nhận ra

nếu không nhanh chóng thoát khỏi

sẽ chết ngộp

như thể vẻ đẹp kia bịt kín mũi miệng

không cho thở -

 

Tôi nói, dù vẫn biết, chúng ta mắc cạn nơi này.

Nhưng thà bị bẫy bởi những người tử tế,

họ biết cải thiện phòng ăn,

hơn là mặt trời và đồi núi.

Nơi đây, Khi tôi phiền trách điều gì, có người nghe.

Ai than thở cũng được chấp nhận.

Dù có tranh chấp, có giận hờn,

nhưng loài người vẫn chuyện trò thông cảm,

như vợ chồng tôi.

Ngay cả khi bất đồng ý kiến,

một trong hai người sẽ nhượng bộ.

 

Sống quê cũ, khi tuyệt vọng, sẽ trở thành câm lặng.

Mặt trời biến dạng sau núi phía tây,

Khi mọc lại, không liên quan gì đến lòng buồn khổ.

Vì vậy, tiếng nói chết đi. Chúng ta ngừng liên hệ,

không chỉ với mặt trời,

còn với cả người khác.

Những gì nhỏ nhặt mang theo niềm vui,

sẽ không còn tìm ta xâm nhập.

 

Tôi biết, nơi đây đời sống khó khăn.

Các chủ nhân – đôi khi dối trá.

Nhưng có những sự thật hủy hoại đời người;

tương tựa, có những dối gian làm phong phú,

ấm áp, lôi cuốn, như mặt trời ấm tường gạch.

 

Vì vậy, khi nghĩ đến vách tường,

đừng tưởng tượng tù ngục.

Ngược lại – nên nghĩ đến quá trình đã đào thoát,

để sống ở đây.

 

Dần dần vợ tôi từ bỏ đêm hồi tưởng,

nàng quay lưng với thời xưa.

Thỉnh thoảng, đêm ngủ nghe vợ tấm tức.

Vũ khí duy nhất của nàng là chuyện thật –

Đúng vậy, cảnh đồi núi đẹp vô cùng

và hàng Ô-liu thật giống kim loại bạc.

 

Nhưng một người chấp nhận sự giả dối,

đồng ý ủng hộ nó

vì ấm áp, dễ chịu trong chốc lát –

nàng sẽ không bao giờ hiểu người này,

cho dù hết lòng yêu anh ấy.

 

 

BÌNH MINH

 

Thời gian này trong năm, mùi đồi núi bám đầy ô cửa sổ:

từ cỏ Xạ hương, Hương thảo. mọc chen chúc trong các khe hẹp giữa đá lài xuống vùng đất bụi,

đua chen với các thảo mộc khác: cây Việt quất, cây Lý chua, và những bụi lá thấp quyến rũ loài ong –

Bất kỳ thực phẩm nào đều phảng phất mùi này,

kể cả những lúc không có gì.

Hoặc giả, “không có gì” là có mùi Xạ hương và Hương thảo.

 

Cũng có thể, “không có gì” giống như:

vẻ đẹp, như dãy đồi, đám đá dọc trên hàng cây

quấn quít các loại cỏ thơm ngào ngạt,

những cây thấp lóng lánh sương mai -

 

Leo lên đỉnh đồi ngắm bình minh là chuyện đáng kể,

theo dõi những gì mặt trời trông thấy khi nó ló dạng ra khỏi dãy đá cao,

và những gì chúng ta không thấy, chỉ tưởng tượng;

 

Tầm mắt phóng xa hết mức đến tận bờ sông, rồi trí tưởng sẽ tiếp tục hư cấu –

 

Nếu hôm nay không leo được, còn nhiều hôm mai,

nếu cả năm không thực hiện, cũng chẳng chết ai,

ngọn đồi vẫn còn đó,

 

Khi đèn đường tắt, bình minh hiện hình

đang có mặt trong trời tảng sáng.

Dù sao, chẳng mấy ai quan tâm, họ bận tiến tới,

bỏ lại mùi quá khứ khắp nơi,

Xạ hương, Hương thảo ôm ấp áo quần,

Ôi, mùi vị của quá nhiều ảo tưởng –

 

Tôi trở về nhưng không ở lại.

Hầu hết những người thân quen đã ra đi,

một số qua đời,

một số biến vào các nơi hoang tưởng

Những ai xuất hiện trong mơ vì ta thấy họ trên đỉnh đồi –

Tôi muốn quan sát nếu đồng ruộng còn tươi tốt,

dù mặt trời vẫn giả dối trần gian đẹp biết bao,

khi chúng ta chỉ muốn biết nơi này, có ai còn sống.

Nếu ruộng còn mùa màng, người dân còn ở đây. (*)

 

Đồi núi và trời chiếm hết cà không gian.

Những thứ còn lại cho chùng ta một thời gian ngắn.

Rồi từ tốn đồi núi sẽ lấy lui

trao cho đám thú vật.

Có lẽ, mặt trăng sẽ kéo biển đến đó,

nơi chúng ta ở trở thành suối nước, dòng sông cuồn cuộn quanh chân đồi,

trả cho trời lời khen sự phản ảnh:

Xanh lơ trong mùa hè, trắng bạch khi tuyết rơi.

 

(*) If they do, you know everything: Nếu như vậy, bạn sẽ biết tất cả,

 

 

NGÀY NẮNG ẤM

 

Hôm nay, trời nắng sáng rực

cô hàng xóm giặt đồ ngủ ven sông –

khi trở về, đồ ướt xếp ngay ngắn trong giỏ,

tươi cười như thể sống lâu thêm mười năm.

Sự sạch sẽ khiến cô vui sướng –

Ngụ ý, chúng ta có thể làm lại từ đầu,

những lỗi lầm cũ không cần hối tiếc.

 

Người hàng xóm tốt –

chúng tôi tôn trọng quyền riêng tư.

Lúc này, cô vừa hát một mình

vừa kẹp lên dây, phơi đồ giặt.

 

Những ngày như hôm nay thời tiết bình thường

Nhưng mùa đông, lạnh buốt xương:

đêm đến sớm, bình minh âm u

mây xám, mưa dai dẳng –

kéo dài nhiều tháng rồi tuyết rơi,

lặng lẽ từ trời xuống hủy diệt vườn cây bãi cỏ.

 

 Hôm nay, giá lạnh đã qua.

Chim muôn trở lại, líu lo về thóc lúa.

Tuyết tan; cây ăn trái mọc đầy măng tơ non.

Vài đôi tình nhân dạo chơi trong cánh đồng, thề thốt những lời hứa hẹn.

 

Chúng ta đứng dưới mặt trời, mặt trời phục hồi chúng ta.

Nó không vội vã, chỉ lơ lửng trên cao, bất động, như một diễn viên hài lòng đang được chào đón.

 

Cô hàng xóm tạm thời ngưng hát,

nhìn núi xa xăm, lắng nghe tiếng chim.

 

Quá nhiều áo quần, không biết từ đâu đến?

Cô hàng xóm vẫn đứng bên ngoài

phơi đồ giặt lên dây,

như thể chiếc giỏ chứa không bao giờ hết.

 

Vẫn còn đầy, chưa ăn thua gì,

mặt trời nghiêng nghiêng dần  dần thấp;

nên nhớ, chưa phải mùa hè, chỉ chớm xuân;

ấm áp không được bao lâu, rồi cơn lạnh sẽ đến.

 

Cô cảm thấy trong tay đang cầm,

mảnh vải lanh sau cùng muốn đông đá.

Nhìn lại bàn tay, già thật rồi.

Không phải mới bắt đầu, mà đoạn cuối.

 

Bây giờ, những người lớn tiếp tục qua đời.

Chỉ còn người trẻ,

đang già dần.

 

 

ĐỐT LÁ

 

Lá khô nhanh chóng bén lửa.

Trong khoảnh khắc cháy tiêu tan,

biến từ có thành không có.

Giữa trưa. Lạnh lẽo, trời xanh lơ;

dưới ngọn lửa nóng, đất màu xám.

Chớp nhoáng đã cháy rụi.

Thoáng qua khói vội tan.

Nhìn lại nơi đống lá,

khoảng trống chợt mênh mông.

Cậu bé theo dõi bên kia đường.

Đứng khá lâu, nhìn đốt lá.

Có thể, nhờ vậy,

chúng ta biết khi nào trái đất chết -

nó sẽ bốc lửa.

 

 

NGÃ TƯ

 

Bây giờ, thân xác chẳng còn đồng hành với tôi bao lâu nữa

nhưng vẫn có cảm giác lạ lẫm dịu dàng hướng về anh,

tinh nguyên, không quen thuộc,

làm nhớ lại trạng thái yêu đương

thời son trẻ -

 

Tình yêu thường rất khờ khạo đối với tình nhân,

không bao giờ có thể chọn sức con tim lôi cuốn.

Quá nhiều đòi hỏi phía trước, làm sao hứa hẹn khi chưa biết làm gì –

 

Vì rất sợ hãi, dù rất kích động:

xin tha thứ hồn tôi nỗi nhẫn tâm.

Như thể hồn là bàn tay muốn chạm anh, thận trọng.

 

Không muốn làm mất lòng

chỉ mong cuối cùng được tròn ước nguyện

tóm lại:

 

Tôi sẽ không nhớ trần gian

nhưng sẽ nhớ anh.

 

 

CON DƠI

(Lời con dơi)

 

Nếu các người băn khoăn về sự chết, có thể theo dõi

những ai có thẩm quyền nói nhưng lặng thinh:

Những kẻ khác nỗ lực leo lên bục rao giảng

hoặc ra giữa sân khấu –

vì kinh nghiệm luôn luôn hiệu quả hơn lý thuyết,

họ khó có thể là kẻ thực sự thông tri,

khó tạo niềm tin về trí sáng suốt

bằng vẻ bên ngoài.

Hãy nhìn vào đêm tối:

nếu cuộc sống luôn luôn bị cảm giác chi phối,

những gì đang nhìn thấy lúc này

dường như tượng hình cho sự chết,

đó là những cánh dơi bay lộn trong đêm -

Tuy nhiên, chết là ẩn số đối với nhân loại.

Nếu chúng ta hành động theo cảm tình,

việc này không giống chết, mà giống sự sống.

Các người quá mù quáng, run rẩy trong bóng đen.

Những sinh vật đương đầu với chết

bị bao trùm bởi cô đơn ghê rợn.

Như Margulies đã nói:

“Chết khủng bố khiến chúng ta lặng thinh.”

ĐƯỢC MÙA (*)

Chiều hè, gió thổi mát, sóng dợn đồng lúa.

Thân lúa uốn cong,

là cây Đào xào xạc chờ đêm đến.

 

Trong âm u, cậu bé băng qua cánh đồng:

lần đầu tiên, câu ôm được cô gái

trên đường về, cậu trở thành đàn ông,

đầy khao khát,

 

Trái chín từ từ -

mỗi cây hái nhiều giỏ

nhiều trái hư thối mỗi năm

trong vài tuần trái chín nhiều quá;

trước đó, sau đó, chẳng có gì.

 

Giữa các luống lúa

nhìn thấy chuột đồng,

thấp thoáng, loạn xạ,

chạy trên đất bùn,

dưới các bồ chứa,

xôn xao khi gió hè thổi qua.

 

Trăng rằm.

Một âm thanh khác thường từ đồng ruộng –

có thể là gió.

 

Đối với chuột, đêm nay như mọi đêm hè,

mùa đầy ắp trái cây và lúa.

Không ai chết, không ai đói.

 

Nào phải âm thanh gì,

chỉ tiếng gầm của lúa chín.

 

(*) sự phong phú, sự dư dả.


 

ĐƯỢC MÙA (*)

 

Chiều hè, gió thổi mát, sóng dợn đồng lúa.

Thân lúa uốn cong,

là cây Đào xào xạc chờ đêm đến.

 

Trong âm u, cậu bé băng qua cánh đồng:

lần đầu tiên, câu ôm được cô gái

trên đường về, cậu trở thành đàn ông,

đầy khao khát,

 

Trái chín từ từ -

mỗi cây hái nhiều giỏ

nhiều trái hư thối mỗi năm

trong vài tuần trái chín nhiều quá;

trước đó, sau đó, chẳng có gì.

 

Giữa các luống lúa

nhìn thấy chuột đồng,

thấp thoáng, loạn xạ,

chạy trên đất bùn,

dưới các bồ chứa,

xôn xao khi gió hè thổi qua.

 

Trăng rằm.

Một âm thanh khác thường từ đồng ruộng –

có thể là gió.

 

Đối với chuột, đêm nay như mọi đêm hè,

mùa đầy ắp trái cây và lúa.

Không ai chết, không ai đói.

 

Nào phải âm thanh gì,

chỉ tiếng gầm của lúa chín.

 

(*) sự phong phú, sự dư dả.

 

 

GIỮA HÈ

 

Những đêm như thế này, chúng tôi rủ nhau bơi trong mỏ đá hoa.

Bầy con trai bày trò chơi mục đích tụt áo quần con gái;

đám con gái cũng khoái vì từ múa hè năm trước thân thể đã nở nang

vì thích trình diễn,

vài cô gan dạ nhảy lên đỉnh đá cao,

thay vì chen chúc dưới nước.

 

Đêm hâm hấp. Đá ướt lạnh, cẩm thạch dùng trong nghĩa địa,

hoặc xây các tòa nhà, chúng tôi không bao giờ biết,

chúng ở các thành phố xa.

 

Những đêm nhiều mây, nhìn không thấy rõ, mặt đá trở nên nguy hiểm,

Đúng ra, tất cả đều nguy hiểm, điều mà chúng tôi muốn tìm.

Mùa hè bắt đầu. Trai gái chia thành đôi thành cặp

nhưng cuối cùng luôn luôn sót vài người –

đôi khi họ tiếp tục theo dõi đám bạn,

đôi khi họ giả tình nhân với nhau,

nhưng họ sẽ làm gì trong rừng rậm?

Không ai muốn như họ.

nhưng họ vẫn đến, như thể một đêm nào số phận may mắn sẽ đổi thay,

định mệnh sẽ thành định mệnh khác.

 

Lúc khởi đầu và lúc cuối, chúng tôi đều tụ tập bên nhau.

Sau khi làm việc nhà, lúc trẻ em đã đi ngủ,

chúng tôi được tự do.

Không ai tiết lộ điều gì,

nhưng chúng tôi biết đêm nào nên hẹn gặp,

và đêm nào không.

Một vài lần, đến cuối mùa hè,

chúng tôi chứng kiến từ nụ hôn có em bé sinh ra.

 

Đối với đôi tình nhân, thật là khủng khiếp, khủng khiếp như những lúc cô độc.

Trò chơi đã kết thúc. Chúng tôi ngôi trên đá hút thuốc,

lo lắng cho những bạn vắng mặt.

 

Cuối cùng, rủ nhau đi về, băng qua cánh đồng,

vì ngày mai luôn luôn có công việc.

Hôm sau, chúng tôi biến lại thành trẻ con,

buổi sáng ngồi trên bậc thềm ăn trái đào.

Chỉ vậy thôi, nhưng dường rất vinh dự khi có miệng.

Tiếp theo, đi ra đồng tìm việc làm.

 

Một cậu trẻ giúp bà già, đóng các kệ gỗ,

trong căn nhà rất cũ, có lẽ xây cùng lúc núi mọc lên.

 

Ngày hết dần. Chúng tôi mơ mộng, chờ đợi đêm.

Đứng trước cửa lúc chạng vạng, nhìn bóng đen xâm chiếm.

Nghe tiếng phàn nàn từ trong bếp nấu ăn

vì nóng nực,

mong cho nhiệt độ mát hơn.

 

Khi cơn nhiệt giảm, trời đêm quang đãng.

Nghĩ đến đám bạn trai gái hẹn hò.

Nghĩ đến lúc dẫn nhau vào rừng, nằm xuống,

thực tập những gì học hỏi trong hồ bơi.

Mặc dù đôi khi không thấy mặt người đó,

nhưng muộn rồi, không thể thay đổi.

 

Đêm hè hừng hực, trong cánh đồng, đom đóm lập lòe.

Sao trời gửi thông điệp đến những ai hiểu được chuyện này:

Chúng ta rời bỏ nơi chôn nhau cắt rún;

đến đất nước khác, ăn nên làm ra, giàu có, uy quyền,

nhưng mãi mãi có gì tiếc nhớ bỏ lại sau lưng,

khó nói rõ là chuyện gì

nhưng dần dà chúng ta sẽ trở về

tìm lại quá khứ.

 

 

ĐẬP LÚA

 

Ánh sáng chiếu lên từ sau ngọn núi

dù mặt trời đã lặn –

Ánh sáng như bóng thái dương,

băng qua trái đất.

 

Trước đây, lúc mặt trời còn trên cao,

không thể nhìn lên vì chóa mắt.

Lúc này, đám đàn ông không lao công,

nằm dưới bóng râm, nghỉ ngơi, chờ đợi;

áo lót đẫm mồ hôi.

 

Dưới gốc cây, mát mẻ,

tương tựa bình nước chuyền chung quanh.

Tàng cây xanh  thay mái hiên che nắng.

Không chuyện trò, chỉ hơi nóng làm lá rì rào,

và tiếng nước chuyền tay nhau.

 

Vài giờ đồng hồ này, thời gian tốt nhất trong ngày.

Không say, không ngủ, không thức,

và đám đàn bà ở xa

một ngày chợt trở nên êm đềm, yên tĩnh, và bao la,

không có các bà gây sóng gió.

Dưới tàng cây, đám đàn ông trốn nóng, tưởng chừng công việc đã xong.

Ngoài đồng ruộng, dòng sông lặng lẽ, yên tĩnh - bọt bèo trôi trên mặt nước.

 

Đám đàn ông biết khi nào hết giờ.

Cất bình nước và bánh mì, nếu còn bánh.

Mặt trời chuyển động trở lại, đàn ông di chuyển theo,

bất kể họ muốn điều gì khác,

 

Phía trên cánh đồng, hơi nóng vẫn gay gắt, dù nhiệt độ đang hạ dần.

Máy móc đứng nguyên vị trí cũ,

kiên nhẫn, chờ đợi, đám đàn ộng trở lại làm.

 

Bầu trời sáng, nhưng hoàng hôn sắp đến.

Lúa cần phải đập, Cần nhiều thời giờ mới hoàn thành.

Sau đó, họ trở về nhà, băng qua đồng ruộng,

đương đầu với đêm.

 

Quá nhiều thời giờ, tốt nhất, cố quên đi

mất ngủ, căng thẳng,

luôn luôn cần thân thể đàn bà mềm mại

lăn lại gần –

Lần đó chuyện trong rừng: là thực tế.

Còn đây, chỉ là giấc mơ.

 

 

ĐỜI SỐNG LÀNG QUÊ

 

Cái chết không biết lúc nào đang chờ đợi tôi

như rình rập mọi người, bóng tối đang toan tính

vì nó rất kiên nhẫn khi tiêu diệt một sinh mạng,

nó muốn duy trì

yếu tố hồi hộp -

 

Mỗi Chủ nhật, tôi dẫn chó hàng xóm đi chơi

để cô đến nhà thờ cầu nguyện cho mẹ đang bệnh.

 

Con chó chờ tôi trước cửa.

Từ hè sang đông, mỗi sớm mai,

chúng tôi đi cùng một đường, bắt đầu từ chân dốc.

Đôi khi chó chạy xa, vài phút, biến dạng sau lùm cây.

Nó rất khoái trá vì thỉnh thoảng bày ra mánh khóe

rồi xuất hiện như ban cho tôi những đặc ân -

 

Một lát sau, tôi quay về nhà, sửa soạn cũi đốt.

 

Tôi ghi nhớ hình ảnh mỗi lần đi:

hoa Bạc hà dại mọc ven đường;

đầu xuân, con chó rượt đuổi bầy chuột xám

 

Trong lúc đó, không thể không nghĩ đến thân xác

đang suy yếu theo tỷ lệ thịt xương tan vào hư vô,

 

lời cầu nguyện trở thành nguyện cầu cho người chết.

 

Giữa trưa, tiếng chuông nhà thờ ngưng đổ,

Trời sáng cũng bằng thừa:

sương mù vẫn bao phủ đồng lúa,

không thể thấy ngọn núi phía xa,

vẫn còn băng tuyết.

 

Cô hàng xóm tin rằng, khi nào núi hiện rõ hình,

lời cô cầu xin sẽ được chấp nhận.

Xem ra, cô không kiểm soát được hạnh phúc

vì cường độ ánh sáng –

cô không nhịn nổi, phải la to,

- xin chào, như đăy là cách hay nhất để nhắc nhở.

 

Cô tin tưởng Đức Mẹ như tôi tin núi cao,

dù có trường hợp, sương mù không tan biến,

Mỗi người cất giữ hy vọng ở mỗi nơi khác nhau.

 

Tôi nấu súp, rót một ly rượu.

căng thẳng như đứa trẻ đến tuổi vị thành niên.

Sắp được biết rõ mình là ai,

trước tiên, là trai hay gái. Không phải lưng chừng.

Đứa trẻ nghĩ:

“tôi muốn tự mình lên tiếng khi có chuyện xảy đến,”

nhưng rồi nó chẳng nói gì.

 

Khi còn trẻ, tôi không lường trước được chuyện này.

 

Về chiều, mặt trời lặn, bóng tối tụ tập;

len lỏi qua bụi cây như thú vật thức dậy chờ đêm.

Bên trong, chỉ có ánh lửa.

Mờ dần, chỉ còn thấy mảnh gỗ dày

thấp thoáng trên kệ  trưng nhạc khí.

Tôi vẫn nghe giai điệu âm thanh,

ngay cả khi nhạc cụ nằm trong hộp khóa.

 

Khi tôi là con chim, tôi muốn thành người,

Đó là tiếng sáo thổi. Và tiếng kèn hòa tấu.

Khi tôi là người, lại muốn trở thành chim.

Lúc đó, tiếng nhạc biến mất.

Tâm sự bí mật cũng tan theo.

 

Trong khung cửa, mặt trăng treo la đà,

vô nghĩa nhưng nhắn nhiều thông điệp.

 

Chết, trăng chết tự lâu rồi,

nhưng giả vờ là thứ gì khác,

cháy sáng như ngôi sao, rất thuyết phục,

đôi khi tạo ra cảm tưởng,

ánh trăng thực sự làm mặt đất đẹp hơn. (*)

 

Nếu linh hồn có hình tượng,

tôi nghĩ, sẽ giống cảnh bên trên.

 

Tô xuyên qua đêm một cách tự nhiên

như thể tôi là thành phần của bóng tối.

Yên tĩnh và thanh thản,

ngày bắt đầu rạng đông,

Tôi mang rau diếp đến phiên họp chợ.

 

(*) Mặt trăng thực sự làm mặt đất phát triển.