Tôi biết Lệ Thu từ hồi chưa
có cái tên Lệ Thu. Khi đó Oanh mới 15 tuổi, tươi mát, xinh xắn, là hàng xóm của
anh bạn tôi. Anh Trần Cao S. Hồi đó chúng tôi đang học lớp Đệ Nhị ban Văn
Chương trường Chu Văn An. Khoảng thời gian đó, năm 1956, thi Tú Tài Một, ban C,
như một cuộc vượt vũ môn. Số người đậu chỉ khoảng 10%. Chục người thi chỉ có
một người đậu. Đi nghe đọc kết quả thi như đi nhận bản án. Số báo danh được
xướng lên cách từng quãng lớn. Có khi cả phòng thi không có một người đậu. Vậy
nên học thi tới xanh lét người.
Nhà S. hồi đó ở đường Hòa
Hưng, có phòng rộng rãi, chúng tôi tụ nhau lại học thi. Học chung như vậy có
cái lợi là người nọ chỉ cho người kia nếu chưa thấu hiểu bài. Nhà Oanh ở ngay
sát vách nhà S. Oanh chơi với cô em gái S. nên chạy qua chạy lại hoài. Ngày đó,
Oanh xinh xắn, ríu rít như một con họa mi, thường rót nước, cắt trái cây cho
chúng tôi giải lao. Khi Oanh thành Lệ Thu, hát ở vũ trường, S. tới nghe hoài,
còn tôi hồi đó không có cái thú la cà những nơi đó. Lệ Thu có nhắn S. rủ tôi
tới nhưng chẳng biết sao, tôi chẳng một lần thấy Lệ Thu trên bục trình diễn.
Năm 2004, tôi gặp lại Lệ
Thu khi cô tới hát tại Toronto. Dĩ nhiên sau từng đó năm xa cách Lệ Thu không
nhận ra tôi khi tôi hỏi : “Oanh khỏe không?”. Thấy tôi hỏi bằng tên thật, cô
nàng nhíu mắt, chồm tới hỏi gấp: “Anh là ai vậy?”. Tôi ỡm ờ hỏi lại: “Oanh còn
nhớ ngày ở Hòa Hưng không?”. Lệ Thu cuống quýt cùng tôi nhắc về những ngày đó.
Cô luôn giục tôi: “Anh nói nữa đi!”. Hình như gặp lại cố nhân của những ngày hoa
mộng đó làm cô nhỏ Oanh sống trở lại thời kỳ chanh cốm của mình. Chúng tôi nhắc
nhau ôn lại những kỷ niệm của thời xa xưa đó. Chính Lệ Thu cho tôi biết anh bạn
tôi, anh Trần Cao S. đã mất. Từ ngày đó tới nay, tôi không có dịp gặp lại Lệ
Thu nữa.
Giao tình của tôi với Quỳnh
Giao lại là một chuyện khác. Quỳnh Giao kết duyên với anh bạn tôi, anh DNH, bạn
học tại Chu văn An và Đại học Văn Khoa Sài Gòn. Thời gian ở Sài Gòn sau khi rời
Văn Khoa, tôi chỉ thỉnh thoảng gặp H., chưa bao giờ gặp Quỳnh Giao. Những ngày
chộn rộn đó, đã hết thời kỳ sinh viên bên nhau, mỗi người chúng tôi đều có công
việc riêng nên chúng tôi hầu như mất liên lạc với nhau. Phần lớn đã nhập ngũ.
H. cũng nhập ngũ nhưng làm ngay tại Đài Phát Thanh Quân Đội nằm trên đường
Nguyễn Bỉnh Khiêm, gần cầu Thị Nghè. Nhà tôi ở Thị Nghè, ngày ngày đi làm phải
ngang qua đài, vậy mà chẳng bao giờ gặp nhau. Kể cũng lạ. Nhưng sau 1975 lại
khác. Tôi gặp lại nhiều bạn bè cũ trong các trại được gọi là “học tập cải tạo”.
H. nhanh chân chuồn đi được ngay năm 1975 nên tôi không gặp lại vợ chồng anh.
Qua Mỹ, H. may mắn vào làm biên tập viên của đài VOA. Chục năm sau, tôi mới
được bảo lãnh qua Montreal. Không biết sao anh biết tin để liên lạc lại ngay
với tôi. Một năm sau, năm 1986, khi đài VOA tuyển người, anh bạn gửi đơn qua
cho tôi và hối thúc tôi thi “để tụi mình lại ngày ngày gặp nhau như ở Văn Khoa
ngày cũ”. Tôi điền đơn dự thi và được sắp xếp tới thi tại tòa Lãnh Sự Mỹ nằm
trong cao ốc Complexe Desjardin ở downtown Montreal. Ngày thi, leo lên xe buýt,
tay cắp mấy cuốn tự điển, lên đường, lòng riêng chán ngán. Nể bạn, muốn thử
thời vận chứ chẳng hy vọng chi khi biết có tới 160 người thi trên khắp thế
giới, chỉ chọn có ba người. Chữ nghĩa sau chục năm bỏ xó đã gỉ sét, hy vọng
chi. Mỗi người thi riêng rẽ tại các tòa Đại Sứ và Lãnh Sự nơi cư ngụ. Bài thi
và băng thu giọng đọc được gửi về đài tại Hoa Thịnh Đốn chấm chung. Vậy mà tên
tôi có trong số ba người trúng tuyển. H. rất mừng trước viễn ảnh chúng tôi lại
gặp nhau hàng ngày. Nhưng số tôi vất vả, đài bị cắt giờ phát thanh, tôi phải
chờ khi có chỗ trống mới có thể qua làm việc. Ba năm sau, không được kêu, họ
bắt thi lại, tôi bỏ cuộc. Vậy là lỡ dịp qua làm hàng xóm với vợ chồng Quỳnh
Giao. Trong thời gian ở thủ đô nước Mỹ, Quỳnh Giao không có cơ hội thi thố tài
năng. Chỉ ra được ba cuốn băng “Hát Cho Kỷ Niệm”. Mỗi lần có băng, hai vợ chồng
đều gửi qua cho tôi. Tới nay tôi còn giữ được những...kỷ niệm này. Rồi Quỳnh
Giao bỏ đi Cali, ra được một số CD có giá trị, tôi cũng còn giữ được tất cả.
Trong một lần qua Cali, tôi gặp lại Quỳnh Giao tại nhà của anh chị Nguyễn Mộng
Giác. Quỳnh Giao kéo tôi ra nói chuyện riêng. Nàng tâm sự rất nhiều, nhất là lý
do nàng bỏ về Cali.
Trong truyện ngắn “Lẽ Ra”,
viết vào năm 2003, tôi mượn hình ảnh của Lệ Thu và Quỳnh Giao, hư cấu trong nhân
vật Mai. Đây có lẽ là nhân vật tôi đắc ý nhất trong các truyện ngắn của tôi.
Nay, cả hai đã người trước
kẻ sau bước qua thế giới khác, họ bỏ lại trần gian những huy hoàng của cuộc đời
nghệ sĩ mà hầu như mọi người chúng ta, cả trong lẫn ngoài nước, đều ngưỡng mộ.
Hai cuộc xí xóa khá vội vã đã khiến tôi ngơ ngẩn. Chỉ còn lại chút an ủi. Tôi
đã kịp giữ họ lại trong nhân vật Mai. Mai sẽ chẳng bao giờ bỏ đi! Mai sẽ mãi
mãi ở lại trong truyện ngắn “Lẽ Ra” dưới đây.
LẼ RA
*SONG THAO
“ Lẽ ra em không nên lấy
Đắc.”
Tôi ngước nhìn Mai, vẫn cặp
mắt mọng nước mỗi lần có chuyện buồn. Ngày xưa tôi đã tốn biết bao nhiêu ô mai
mơ vì những giọt nước mắt ẩn giấu này. Chuyện trường, chuyện ngoài đường,
chuyện bạn bè, biết bao nhiêu chuyện đã làm buồn cô bé lúc nào cũng như một cơn
mưa thu này. Có lẽ, ngày đó, chỉ có tôi chịu hiểu và chịu chiều Mai. Soạn thì
như một lò lửa, người lúc nào cũng bắng hắng những lo toan, giờ đâu mà nghe cô
em gái nhỏ nhít nói những chuyện anh cho là vớ vẩn. Tại mày khó chịu quá chứ
sao! Đó là một lời nhận xét và cũng là câu chấm hết cho những chuyện mà anh cho
là đầu cua tai nheo của cô em gái. Bước chân vùng vằng cùng khuôn mặt tiu nghỉu
của Mai thì có nặng thêm được kí nào trước đôi mắt của Soạn đâu. Mẹ Mai thì
chôn mình trong những bận bịu của một bà mẹ chưa già, lại vẫn cứ tưởng là vẫn
còn rất trẻ, tâm trí nằm nơi những hột xoàn, những quân bài, những kiểu cọ áo
quần. Mai chưa nói hết chuyện thì đã bị mẹ gạt đi như phủi những hạt bụi dính
trên chiếc áo mới rất ưng ý. Chuyện con nít vớ vẩn mà cũng làm mất thời giờ của
người ta!
Tôi dịu giọng thương cảm.
“ Thôi, chuyện qua rồi, em
chẳng nên giữ mãi trong lòng làm chi nữa.”
Mắt Mai đờ đẫn.
“ Nhưng em sợ Đắc không
hiểu cho em. Dù sao, em cũng đã chủ động trong chuyện này.”
Tôi thực sự không muốn dây
dưa mãi với nỗi phiền muộn này.
“ Anh tin nó sẽ phải hiểu.
Chuyện quá khứ chắc nó đã đào mộ vùi lấp đi rồi.”
“ Em nghĩ rằng Đắc sẽ chẳng
bao giờ chôn vùi được chuyện này đâu. Em biết Đắc mà! Dù sao chúng em cũng đã
có hơn hai chục năm chồng vợ. Vả lại, em sợ anh.”
Tôi thực sự không muốn
khuấy động nỗi buồn của Mai nhưng thấy cần phải phá vỡ đi cái bóng u ẩn đang
nặng nề trên cuộc gặp gỡ lại của tôi và cô em hàng xóm đã nhiều năm xa cách.
“ Trông anh dữ lắm sao?”
Mai cúi mặt.
“ Anh không dữ. Nhưng vì anh
không một lời trách cứ em nên em sợ.”
Tôi châm chọc Mai cho nhẹ
bớt nét muộn sầu trên khuôn mặt tôi vẫn thương.
“ Vậy thì bây giờ anh trách
cho em hết sợ nghe.”
Mai cố nhếch miệng.
“ Anh trách bây giờ thì em
cũng chẳng hết sợ.”
“ Sao vậy? Anh không trách
em sợ, anh trách em cũng chẳng hết sợ.”
“ Tại vì, tự trong lòng
anh, anh không trách em.”
Thật ra, khi nghe tin Mai
đành đoạn bỏ Đắc ra đi, tôi ngơ ngẩn như người bị ma ám. Tôi thương cho cả hai
người. Lúc đó, tôi còn ở Việt Nam, cuộc sống ngắc ngoải trong cơm áo, nghe được
tin như vậy, tôi cũng chỉ biết buồn. Cuộc tình không do tôi vun xới nhưng tôi
như có trách nhiệm. Chính tôi đã dẫn Đắc đến nhà Mai. Hồi đó chúng tôi đang học
thi Tú Tài Bán Phần, một cuộc thi khá cam go mà mười người thi may ra được một
hai người có tên trên bảng kết quả. Ông anh tôi trước đó đã hốc hác học đêm học
ngày mà tới ngày nghe đọc kết quả cũng không dám đi nghe, phải nhờ tôi đi nghe
giùm. Tôi chưa thi nhưng nghe những con số báo danh nhẩy cách từng quãng dài,
tim cũng hốt hoảng nhẩy trong lồng ngực. Chung quanh tôi, những khuôn mặt xám
ngoét hoảng loạn không còn hồn phách treo tim theo những vần tên hụt hẫng phát
ra từ chiếc máy phóng thanh rè rè đầy quyền thế. Cái trò đau tim đó, cộng thêm
với sự thúc hối của cửa quân trường rộng mở nếu hụt tên trên bảng vàng, làm
chúng tôi vật vờ trên đường đi tìm tương lai. Chúng tôi co lại học thi chung
với nhau cho vơi nỗi sợ. Nhà Soạn tương đối rộng rãi, có phòng riêng, nên ngày
đêm tôi và Đắc tới dùi mài kinh sử. Nhà tôi ở trong đường hẻm sát ngay căn nhà
ngoài mặt đường của gia đình Soạn, nên tôi và Soạn thân nhau. Cả gia đình Soạn
coi tôi như người trong nhà. Chỉ có Đắc ở xa tới nên được làm khách. Mai đang
học Đệ Ngũ, tươi như một cành lan trong sương sớm, là đầu sai của các ông anh.
Thực ra, trong thời gian ngậm ngải tìm trầm, chúng tôi chẳng có nhiều nhu cầu.
Bụng dạ nào mà ăn ăn uống uống. Nhưng Mai lại cứ ngoan ngoãn lúc thì đĩa cam,
lúc thì bình nước, lúc thì chén chè, lúc thì miếng ổi miếng cóc mang vào cho các
ông Tú chờ. Mai lúc nào cũng tươi tắn chăm lo cho chúng tôi.
“ Mời mấy anh dùng, sau này
có làm ông lớn thì đừng có quên Mai.”
Tôi giỡn lại với Mai.
“ Em trông hình hài các anh
thì biết, anh nào anh nấy như ve sầu mùa đông thế này, biết bao giờ lớn được!”
Mai cười theo.
“ Ve sầu mùa đông thì rồi
đời rồi, còn đâu mà xác xơ. Anh phải nói là ve sầu ham hố, muốn bán thịt mình
để mua tấm bằng. Mai thấy các anh học mà muốn bỏ học. Mai ấy à? Đậu hay rớt,
kệ! Chứ không có cái kiểu học tàn phai nhan sắc như các anh đâu!”
Mai bưng miệng. Những ngón
tay thon nhỏ, trắng ngần, e ấp dưới mái tóc dài bóng mượt đổ xuống. Mai có
những ngón tay tài hoa, những ngón tay có lần tôi buột miệng xưng tụng là những
ngón tay bắt được của trời làm Mai mắc cở.
“ Dễ sợ! Trời to cao như thế
thì tay phải là tay hộ pháp. Có bắt được thì Mai cũng phải mang trả lại cho
trời. Xấu xí chết đi ấy!”
Tôi biết Mai châm chọc tôi,
nhưng thấy cái vẻ dễ thương của Mai, tôi cố níu chiếc lưỡi thích cãi cọ của
mình.
“ Ừ, tay trời làm sao sánh
được với tay Mai. Trông thấy tay Mai là anh muốn vẽ.”
Mai vốn biết tài vẽ của
tôi, chắp hai tay trước ngực van vỉ.
“ Thôi, cho Mai xin đi anh.
Anh mà vẽ thì tay Mai lại thành tay trời mất. Tội Mai một chút cho Mai chóng
lớn!”
Mai hồi đó đang thành người
lớn. Mắt đã liếc gương, miệng đã tươi tắn, ngực đã chanh cốm, cử chỉ đã điệu
đàng, nụ cười đã e dè giữ ý. Nhưng lớn trước tuổi là đôi bàn tay Mai. Những
ngón tay Mai vờn trên phím dương cầm như những bước chân chim nhởn nhơ nhẩy
nhót. Chúng tôi đã say mê mỗi khi Mai đàn cho nghe khi nghỉ xả hơi. Mai búng ra
những âm thanh rộn rã, thanh thoát và tươi mát. Tươi mát như Mai trước phím
đàn. Mai đàn như chơi đùa. Tiếng đàn của Mai nhí nhảnh, nghịch ngợm. Như chính
Mai mười lăm.
Tôi mê tiếng đàn của Mai.
Đắc còn mê hơn nữa. Mỗi lần nghe Mai đàn, đôi mắt Đắc ngây dại dưới tròng mắt
kính cận khá dầy.
Nhà hàng mờ mờ tối với
những ngọn đèn vàng vọt yếu đuối tỏa một thứ ánh sáng khiêm nhượng từ trên trần
sẫm một mầu ảm đạm. Trông mập mờ giống một phòng trà ở Saigon thời trước hơn là
một nhà hàng ăn. Ngọn nến leo lét giữa bàn chập chờn trên khuôn mặt Mai lúc
sáng lúc tối. Mai có đẫy đà hơn xưa, khuôn mặt đậm nét phấn son cũng tròn trịa
hơn.
“ Em tới ăn ở đây thường
không?”
“ Thỉnh thoảng. Anh thấy
sao?”
Tôi quay người nhìn quanh.
“ Khéo lắm! Họ biết dùng
bóng tối để cho thực khách trong mỗi bàn có cảm tưởng gần gũi nhau hơn. Ngọn
nến giữa bàn như chút ánh sáng thân mật vun vòng người quanh bàn vào với nhau.”
Mai cầm tay tôi nói nhỏ.
“ Anh vẫn nghệ sĩ như xưa.”
Tôi xoay bàn tay lại nắm những
ngón tay của Mai.
“ Đâu có nghệ sĩ bằng những
ngón tay này. Anh có đọc báo. Họ vẫn nhắc tới em.”
Mai để yên tay trong tay
tôi.
“ Đó là lẽ sống của em bây
giờ. Vì nó mà đời em khổ. Nhưng em chấp nhận bởi vì chính em muốn như vậy.”
Mắt tôi không chớp trước
mặt Mai. Mai nhìn lại, bướng bỉnh.
“ Em lớn lên nhiều!”
Mai cười.
“ Chắc anh tránh không muốn
nói em già!”
“ Không, anh không muốn nói
tới cái lớn sinh học. Mỗi năm mỗi thêm tuổi, chẳng ai trốn tránh được chuyện
đó. Anh muốn nói tới tinh thần. Sau bao nhiêu năm mới gặp lại em, anh không ngờ
em lại già dặn đến như vậy. Trong đầu anh, trong từng ấy năm xa cách, hình ảnh
em trong anh vẫn luôn luôn là hình ảnh cô bé Mai của anh những ngày tháng cũ.”
Mai vân vê chiếc khăn ăn đỏ
sậm.
“ Thôi anh, anh đừng làm em
khóc.”
Tôi cầm dao cầm nĩa lật úp
con cá đang ăn dở trên chiếc đĩa hình bầu dục giữa bàn.
“ Cho anh xin lỗi. Đưa cho
anh chiếc chén của em. Hai anh em mình phải xử cho xong chú cá thơm phức này.
Ngày xưa em thích ăn cá lắm mà!”
Mai đưa chiếc chén mỏng
tanh cho tôi.
“ Anh cho em xin. Anh nhớ
dai nhỉ? Anh Đắc cũng thích ăn cá lắm.”
“ Thế à? Nó thích thật hay
nó muốn chiều em vậy?”
“ Chắc anh ấy thích thật.
Anh ấy gặm tới tận xương.”
Tôi bật cười.
“ Anh nói có sai đâu. Nó
chiều em nên gặm xương để dành cho em phần thịt. Cái thằng lù đù như nó lấy
được em thì chiều chuộng vợ phải biết!”
‘ Bộ anh thì hơn gì? Em
nghe đồn là anh cũng biết điều với chị lắm, phải không?”
“ Em đừng nghe lời đồn của
thiên hạ. Nhưng thằng Đắc, anh biết nó quá mà! Có nhắm mắt anh cũng biết
nó...phụng dưỡng em như thế nào!”
Mai nhai xong miếng cá, hớp
một chút vang trắng, nghiêng đầu ngó vào mặt tôi.
“Anh thiệt!”
Đám cưới của Mai với Đắc,
tôi không về tham dự được. Lúc đó tôi đang lặn lội trong rừng sâu, làm tiền
quân cho một chiến dịch lớn. Guồng máy đang quay nhanh một cách ác liệt, con
chốt là tôi tài cán gì để có thể rút chân rút cẳng ra khơi khơi về Saigon ăn
cưới. Buổi tối, mắc chiếc võng dưới tàng cây, poncho úp kín người, tôi nằm trằn
trọc nhớ về Saigon. Saigon có Mai, có Đắc đang lao xao bước vào vòng vợ chồng.
Đã lâu tôi không gặp cả Đắc lẫn Mai nên không biết chuyện tình của hai người ra
sao. Thiệp cưới đến với tôi khá bất ngờ. Tôi thẫn thờ chẳng buồn ăn trưa hôm
đó. Mấy tên sĩ quan bạn cùng mâm tưởng tôi thất tình. Thực ra, tôi quá thắc mắc
về cuộc hôn phối này. Đắc lúc nào cũng cẩn tắc, kỹ càng, tính trước cả cây số
trước khi làm một chuyện gì, dù lớn hay nhỏ. Mai thì phóng khoáng, văn nghệ,
đam mê, chuyện gì cũng làm xong rồi mà vẫn chưa tính. Vậy mà hai đứa lại ráp
vào nhau. Bây giờ lại còn buộc chặt vào nhau nữa. Tôi mải băn khoăn về cái
thiệp cưới không chờ đợi này đến lúng túng trong công việc. Hoàn khá tinh ý.
Hắn bắn liền. Thất tình hay sao vậy, cha
nội?/ Cỡ tao mà thất tình à?/ Cỡ nào mà chẳng thất tình được. Thuyền lớn thì có
sóng lớn, cha nội ơi. Mà thiệp cưới của ai vậy?/ Của em thằng bạn cũ./ Cha nói
cô dâu hay chú rể vậy?/ Cô dâu!/ Vậy thì đúng boong rồi, chối gì nữa cha. Cái
thứ đó là đau nhức hết biết!/ Nhức cái mẹ gì. Chú rể là thằng bạn thân của tao.
Cả hai đứa tao coi như người nhà./ Nhà cửa gì, cha nội! Cái mửng đó lại còn
nhức bạo hơn nữa!/ Mày biết cái đếch gì! Chỉ nói tầm bậy!/ Tầm bậy mà vậy vậy
đúng boong. Này cha nội, chuyện đã dĩ lỡ rồi thì tha cho chúng nó. Còn cha nội,
quẳng gánh buồn đi mà...hành quân! Láng cháng buồn với sầu, ngơ ngác giữa trận
tiền, dễ ăn đạn lắm đấy. Có thân thì lo. Dục cha nó mấy cái vụ hậu phương đó
đi!
Nhớ lại chuyện cũ của tên
quan ba bạn, bộ binh mà mồm miệng như pháo binh, tôi cười vu vơ. Mai nhìn dò
hỏi.
“ Anh cười gì vậy?”
“ Nhớ lại câu nói của tên
bạn lính cũ khi anh nhận được thiệp cưới của em.”
“ Anh ấy nói sao?”
Tôi cố gạt đi.
“ Nó nói tầm xàm ấy mà. Nó
tưởng anh thất tình. Hồi đó tên nào nhận được thiệp cưới cũng được phong làm
anh hùng thất tình. Đời lính, nay đây mai đó, sống nay chết mai, mấy ai dám đèo
bòng. Các em gái hậu phương rủ nhau sang ngang hết. Thiệp cưới như một bức thư
từ giã. Một lời từ giã hồng!”
“ Anh buồn lắm hay sao mà
anh ấy biết?”
“ Buồn chi! Em vui mà sao
anh buồn được?”
Mai thở dài. Nàng đưa tay
ngoắc anh hầu bàn. Hai ngón tay trỏ chụm lại vẽ ra một tờ giấy tưởng tượng.
“Để anh trả cho.”
“ Em mời anh mà. Anh chê em
không có tiền sao?”
“ Ai dám chê! Em đang gõ ra
tiền mà.”
“ Anh thiệt! Không sợ em
giận à? Em đàn vì nghệ thuật, vì đam mê. Tiền chỉ là chuyện phụ.”
“ Cho anh xin lỗi!”
Mai lườm tôi.
“ Lại còn bầy đặt xin lỗi!”
Chớm thu, những tàng cây
trong công viên đang trở vàng. Lác đác trên những thảm cỏ bên đường, những cánh
lá nằm như những con bướm vàng phơi mình ngủ yên. Mai khẽ hát một khúc nhạc
thu, tay nhịp nhịp trên vòng lái. Tôi thả đầu óc ngơi nghỉ. Như đã đến bến bờ.
“ Anh còn nhớ những cánh lá
me vàng đuổi nhau trên đường Nguyễn Du không?”
“ Sao mà quên được!”
“ Anh nhớ bữa anh chở em
tới trường Quốc Gia Âm Nhạc không?”
“ Em bắt anh chở em đi học
nhạc hoài, có nhớ bữa nào vào bữa nào đâu.”
Mai liếc sang phía tôi, lắc
đầu.
“ Chán anh quá! Cái bữa gió
đuổi lá me chạy lao xao trên đường một mầu vàng rực đó.”
Tôi nhỏm người, hứng thú.
“ Bữa anh bắt em đi bộ ấy
hả?”
“ Ai mà bắt được em! Bữa đó
em cũng thích đi bộ đấy chứ!”
“ Nhưng mà anh nghĩ ra
chuyện xuống xe dắt bộ đạp lá me mà đi.”
Mai vênh mặt.
“ Tại vì anh lái xe thì anh
nghĩ ra trước chứ em ngồi sau, hai chân cũng đã muốn đạp lá vàng lắm rồi!”
“ Đẹp thiệt!”
Mai mơ màng.
“ Lúc đó đi bên anh, em
thấy anh lãng mạn quá!”
“ Anh thấy em cũng vậy!”
Mai thở dài.
“ Lúc đó em ước mong là
đường cứ dài ra mãi chẳng bao giờ hết!”
Mũi xe vòng gắt sang phía
trái. Mai uốn người theo. Tôi giữ chặt chiếc tay cầm trước mặt. Bánh xe thắng
gấp trước khung cửa nhà để xe.
“ Tới nhà rồi. Chút xíu nữa
thì mải nói chuyện đi quá.”
Tôi nhìn Mai gật gù đầu.
“ Ngoài tài đàn, nay anh
lại biết thêm em có tài dừng xe khẩn cấp. Lần sau cẩn thận nghe cô bé!”
“ Anh cứ mắng em đi. Để em
cứ ngỡ là mình vẫn còn nhỏ.”
Phòng khách nhà Mai lãng
đãng những mầu vàng và xanh dịu mắt. Chiếc đàn dương cầm đen bề thế chiếm hẳn
một góc phòng sừng sững thu hút đôi mắt tôi vừa bước vào phòng. Bên góc đối
diện, tủ rượu chen lấn những chai nhiều hình dáng và mầu sắc. Mai đứng giữa
phòng, tay chỉ vào cây đàn và tủ rượu.
“ Đời em đấy. Đàn và rượu.”
Tôi ngồi xuống chiếc nệm
ghế xanh.
“ Đàn thì anh biết. Rượu
thì anh hơi ngạc nhiên.”
Trên chiếc nệm ghế vàng,
Mai cười.
“ Chắc anh tưởng em là bợm
nhậu?”
“ Gần như vậy!”
“ Rõ ghét cái anh này! Em đâu
có hư như vậy. Em thích ngắm rượu hơn uống.”
“ Mà uống cũng thích gần
như ngắm!”
“ Đâu có! Cũng uống nhưng
uống sơ sơ. Uống như một cách chọc quê sữa!”
Mai vụt đứng dậy, chạy ra
nhấc cổ một chai, móc hai chiếc ly bằng những kẽ tay trái, đặt xuống bàn trước
mặt tôi. Nhìn bộ mặt ngơ ngác của tôi, Mai cười.
“ Anh làm gì mà trông như
đang sống ở trên rừng vậy? Em giỡn đấy! Nhưng cũng thực đấy! Mấy chục năm sống
với Đắc, ngày nào anh ấy cũng bắt em uống sữa. Uống đến phát ngán, phát điên
lên. Vậy mà em vẫn cố chịu đựng. Lúc đó, trong thâm tâm, em nghĩ là uống rượu
chắc thích lắm. Mà thích thật anh ạ, thỉnh thoảng, đi ăn tiệc, ăn cưới, em nhấp
ké với Đắc mà thấy lợm mùi sữa. Em biết Đắc thương em. Dưới mắt Đắc, em lúc nào
cũng là cô bé Mai ngày xưa. Anh ấy không cho em lớn. Em chịu đựng được là vì em
thật tình thương Đắc.”
Hai chiếc ly lăn tăn sủi
bọt khi Mai nghiêng chai đổ rượu.
“ Mừng cho cuộc gặp gỡ lại
của anh em mình!”
Hai thành ly cụng nhau.
Rượu tê đầu lưỡi. Vẫn Mai cảm động.
“ Mừng anh vẫn như xưa!”
Tôi lặng đi.
“ Mừng em cũng vẫn như
xưa!”
Mai đặt ly xuống bàn, buồn
bã.
“ Không còn như xưa đâu,
anh ạ. Khi bỏ Đắc ra đi, em đã bỏ lại sau lưng chiếc lồng kính đã ấp ủ em. Ấm
cúng nhưng chật chội quá!”
“ Lúc đó em không còn
thương Đắc nữa à?”
Mai lắc đầu.
“ Vẫn còn chứ anh. Em
thương Đắc nhưng tội cho anh ấy nhiều hơn. Đắc tưởng em như một con búp bê, yên
ổn nép trong tình yêu của anh ấy. Nhưng em có cái đam mê riêng của em, em thèm
sống lại với đám đông, thèm tiếng vỗ tay tán thưởng, thèm những ngưỡng mộ trong
dáng đứng đồng loạt của khán giả khi em dứt tiếng đàn. Nỗi đam mê lớn dần lên,
tuổi đời cũng cao dần lên, rồi tới lúc em hốt hoảng thấy như đã quá trễ tràng
để trở lại với sân khấu. Em bay ra khỏi lồng mà lòng còn để lại những vương
vấn. Cho tới bây giờ em vẫn thương Đắc, vẫn tội nghiệp anh ấy, vẫn tiếc là anh
ấy không hiểu em, không hiểu được tâm hồn em.”
Mai bưng ly rượu tới chiếc
đàn, ngồi xuống chiếc ghế đen bóng. Cánh áo trắng thon thả bờ lưng. Ly rượu
đứng trên thành đàn. Bông hồng vàng lẻ loi trong chiếc bình mầu xanh vươn lên
như cổ thiên nga. Những nốt nhạc dập dìu vang lên.
“ Em đàn cho anh.”
Âm thanh của bản Fur Élise lả tả rơi. Ngày xưa, mỗi lần
nghe Mai đàn, tôi chỉ thích bài này. Tôi vốn có đôi tai điếc với nhạc cổ điển
của Mai. Mai đã đi xa biết bao nhiêu đoạn đường với những năm tháng miệt mài
trên phím đàn, tôi vẫn cứ kéo Mai về với nét nhạc đơn sơ, dễ dãi nhưng rộn ràng
nhịp tim tôi. Bao nhiêu năm tìm về, Mai không hỏi tôi mà tay đã nhấn những nốt
nhạc xưa. Nhạc bảng lảng trong tôi. Một thời sinh viên. Một thời lính tráng.
Một thời tù ngục. Một thời vượt sóng. Một thời tị nạn. Nhưng trùm lấp trong tôi
vẫn là một thời ngọc ngà có Mai lí lắc, có tôi lạng chạng, có Soạn rối rắm, có
Đắc mông muội. Hai bàn tay Mai vươn ra đập rộn ràng những nốt nhạc cuối. Nhạc
vần vũ trong tôi, mềm tim, lắng hồn.
Mai quay lại.
“ Anh thấy sao? Tiếng đàn
của em.”
“ Chững chạc hơn, điêu
luyện hơn, dĩ nhiên. Em làm anh chết trong nhạc nhưng vẫn ấm ức như thiếu một
chút gì.”
“ Em hiểu anh!”
Mai đứng dậy, khỏa lấp.
“ Mình uống thêm ly nữa
nghe anh! Chưa bao giờ em thấy vui như hôm nay!”
SONG THAO