Trần
Huiền Ân
NHỚ
MỘT CHUYẾN ĐI –
NHỚ
NGUYỄN DƯƠNG QUANG
Nhà thơ Nguyễn Dương Quang (1944-2020) - Photo by Nguyễn Hữu
Mùa
hè 1973 tôi và Đỗ Chu Thăng có một chuyến đi ngắn, cho đỡ cuồng chân sau mười
tháng quanh quẩn dưới mấy mái trường. Trước hết lên Đà Lạt, gặp Phạm Cao Hoàng,
Hoàng Khởi Phong, Nguyễn Tự Cường, Quan San, và Thanh Mỹ - bạn của Hoàng, Phong - nhân viên ngân hàng Đông
Phương. Hoàng và Cường chở tôi và Chu Thăng chạy khắp nơi, lên đồi xuống dốc, xem
hồ này thác nọ. Có những buổi tối ngồi trên căn gác nhỏ, thật nhỏ mà thật thân
tình của Thanh Mỹ, bữa
ăn gồm các loại rau củ đặc sản Đà Lạt, màu sắc hồng tím xanh vàng tươi thắm.
Rồi
Phạm Cao Hoàng cùng xuống núi, ghé Duồng. Xóm Duồng hơi giống xóm Đông Tác,
không gian xam xám, đậm đà hương biển, nghe rõ trong hơi gió có mùi vị cá muối
phơi dưới nắng trưa. Nhưng Duồng đủ màu sắc thị thành hơn Đông Tác, từ những
căn nhà có tầng gác gỗ san sát hai bên đường đến quán cà phê nhẹ nhàng tiếng nhạc.
Hôm
sau, buổi chiều, trên một đoạn đường vào Phan Thiết, thấy có mấy người lính đi
bộ, Hoàng nói với tài xế ngừng lại vài phút, viết vội mấy hàng vào mảnh giấy nhỏ,
nhờ đưa cho Nguyễn Dương Quang. Chúng tôi ghé nhà Từ Thế Mộng (đã trở về dạy
trường Phan Bội Châu), gặp Đài Nguyên Vu.
Sáng
ngày, lên căn lều của Hồ Dạ Thoại. Nguyễn Dương Quang kịp vào, cùng một bạn nữa.
Căn lều lợp tôn, chiếc bàn thấp đóng bằng gỗ thùng đạn, ghế ngồi là vật dụng gì
đủ chắc có thể ngồi lên được. Uống bia lon. Hồi ấy phải dùng một cái “mở” nhọn
bấm lên mặt lon bia tạo ra lỗ trống hình tam giác để rót. Đó là lần đầu tiên
tôi gặp Nguyễn Dương Quang và Hồ Dạ Thoại. Rượu vào cũng kha khá, nhưng không
có lời ra ồn ào. Nguyễn Dương Quang và Hồ Dạ Thoại đều trầm tĩnh. Hai bạn đọc
những bài thơ, khẳng khái mà vương vấn một chút buồn mênh mông, như tâm sự nhiều
người đương thời có nỗi niềm tâm sự… Bên ngoài trời nắng gắt, đồng thời gió qua
đồi cát làm nhẹ bớt sức nóng. Chúng tôi mả mê chuyện vãn, quên cả nắng và cả
gió.
Trên
đường về, chúng tôi ghé Phan Rí, đến với Tô Duy Thạch và Huỳnh Hữu Võ. Lại một đêm trong không
khí cửa biển. Chia tay Thạch và Võ, Hoàng lên Đà Lạt, Ủng và tôi về Tuy Hòa.
Sau
năm 1975, nhận được tin Hồ Dạ Thoại ở Sài Gòn, tôi tìm đến địa chỉ tại đường
Nguyễn Thị Nhỏ thì Thoại đã đi nơi khác. Một dịp ra Phan Thiết gặp Từ Thế Mộng.
Nguyễn Dương Quang có lần cùng Nguyễn Sông Ba đến Tuy Hòa. Mấy hôm vui vẻ mừng
còn bên nhau có Nguyễn Lệ Uyên nữa.
Mùa
hè năm 2014 tôi lên Đà Lạt, buổi tối ngồi với Nguyễn Dương Quang ở quán cà phê
bên đường Yết Kiêu. Trong vùng ánh sáng lờ mờ, nhìn thấy bức tranh lớn nơi vách
quán, tôi nói:
-Kia
có phải là chó sói với giàn nho, như trong thơ La Fontaine.
Quang
nói:
-Không,
anh. Đó là con chồn với cành cà phê đầy trái chín.
Thì
ra do con mọt sách ẩn cư trong lòng tôi đã nhìn con chồn thành con sói, trái cà
phê thành trái nho.
Lúc
đi ở khách sạn thời tiết se se ấm ấm dễ chịu, tôi quên không mặc thêm áo. Ngồi
một chặp, lạnh dần dần, rồi lạnh quá, tôi hơi run run. Nguyễn Dương Quang đưa
chiếc bê rê cho tôi đội, rồi thấy tôi vẫn lạnh, run thêm nhiều, dù câu chuyện
chưa hết, biết lúc nào hết được, nói: Thôi mình về, nếu mai anh còn ở lại, hay
một dịp khác…
Đó
là lần cuối cùng tôi gặp Nguyễn Dương Quang.
Không
lâu sau, vì nghe tôi nói chưa có tập Thơ miền nam trong thời chiến, Nguyễn Dương Quang đã photocopy gởi cho tôi. Và lụm cụm
từ Đà Lạt tìm gởi xuống mấy món thuốc nam trị bệnh gút. “Của không phải tơ tóc thì
nghĩa so hơn cả nghìn trùng”. Bạn bè thương nhau từ những chuyện thân thiết như
vậy. Và những chuyện riêng hiểu với nhau, không tiện nói hết.
TRẦN HUIỀN ÂN
29.4.2020
|
