Ảnh minh họa Artist at work - Nguồn ảnh: Vector image
ngày
xưa, trước Tết, tôi vẫn thường theo ông cụ lên Gò Dưa thăm mộ ông Nội . tấm
hình kèm đây là một kỷ niệm quý, hiếm hoi. đến mộ Ông Nội xong, lần nào hai cha
con cũng qua thắp nhang cho mộ Hoàng Trúc Ly gần đó. bây giờ Gò Dưa còn có thêm
ông Bùi Giáng, ông Trịnh Công Sơn ...đã "đăng ký hộ khẩu thường trú"
. tuy rất ít thông tin, ông Nội tôi cũng là một tay hoạ sĩ cừ khôi. trong
xóm Tân Định thời ấy, người ta gọi ông là "ông Năm". ông không
trở thành hoạ sĩ sáng tác thực thụ như con trai, nhưng rất nổi tiếng Sài Gòn thời
ấy nếu ai cần vẽ chi tiết , đồ hoạ, vẽ những gì thật tỉ mỉ . Ông vẽ như thật.
Sau 75, mình còn nhớ ông Nội vẽ một góc tờ tiền bị mất, nối vào để xài. Ông kiếm
được tiền nhờ vẽ những nhãn chai rượu, bao thuốc (giả) ...y như hàng
"gin", thời bao cấp khó khăn. tôi đã được ông Nội đèo theo đi
"giao hàng" (các mẫu vẽ nhãn rượu) vài lần. Sài Gòn thời ấy chỉ 1, 2
người vẽ được (và chịu vẽ) như thế. có lần, một người bạn bố đến chơi, thấy
trên bàn có điếu thuốc đầu lọc, lấy tay tính cầm lên hút, thì ra là điều thuốc
ông Nội vẽ trên giấy, để trên mặt bàn. tấm tranh chân dung hiếm hoi dưới đây là
của ông vẽ cho một cô "đầm" thời ấy.
Tranh ông Nội Đinh Dõng vẽ
ĐC, đtc đi thăm mộ ông Nội, 1989
trong
một bài về ĐC, Trịnh Cung đã viết :
"...Năm
sau Đinh Cường tốt nghiệp và gặp lại tôi ở Sài Gòn vì Đinh Cường có nhà của ba
mẹ tại Tân Định – Sài Gòn. Ba của Đinh Cường là Bác Dõng, một họa sĩ chuyên vẽ
các mẫu huy hiệu, các logo có nhiều chi tiết cực nhỏ. Ông có cái bàn nhỏ để sát
tường với bộ cọ đặc biệt dành đi những nét tinh vi, một cái kính lúp để nhìn rõ
hơn các chi tiết của mẫu vẽ. Ông là một người vui tính và để cho con cái được tự
do theo đuổi sở thích của mình. Đặc biệt, vợ ông, mẹ của Đinh Cường, là một bà
mẹ hiền hậu, hết mực thương con. Dù không giàu có nhưng bạn tôi, Đinh Cường được
bà không để cho thiếu tiền trong túi mỗi khi ra đường. Lúc còn đi học Mỹ Thuật
Huế, Đinh Cường đã có xe Vélo Solex, thời này, ở Sài Gòn đã sang lắm rồi huống
chi là ở Huế. Trong ba chàng ngự lâm pháo thủ chúng tôi, Trịnh Công Sơn và Trịnh
Cung là nghèo rớt mồng tơi. Tôi không đủ tiền ăn cơm tháng, phải đi ăn cơm xã hội,
cơm giá bèo do nhà nước tổ chức dành cho người nghèo. Hồi đó, quán cơm này nằm
bên bờ sông Hương gần chân cầu Trường Tiền, phía phố Trần Hưng Đạo..." (http://damau.org/archives/38822)
thời
tuổi nhỏ, Bố tôi sống trong đồn điền cao su Terre Rouge của ông Nội tôi. những
rừng cây cao su bạt ngàn đất đỏ ở Thủ Dầu Một, tuổi thơ của Bố tôi. "ông
Năm" nói tiếng Pháp giỏi . lúc gần qua đời, cuối năm 2015, nằm mê man nhớ
những chuyện xa xưa, Bố tôi có viết một "nhật ký thơ" cảm động,
nhắc đến "cha". đó là lần hiếm hoi, bố tôi nói về cha mình.
"Mẹ
bồng thì cũng thường thôi
Cha
bồng sao cứ nhớ hoài cha ơi
...cha
bây giờ nằm bên nghĩa trang Gò Dưa
xa
nửa quả địa cầu. mẹ nằm bên Hồ Muối
con
thuơng cha nhớ mẹ vô cùng .."
những
ngày cuối năm , tôi nhớ Cha tôi , nhớ Cha tôi nhớ đến Cha mình. ôi cha mẹ của
những "đứa con đi hoang trở về"... đi mê hoang trong mải miết của
tranh, của thơ , của nỗi cô đơn, đi tìm những cái đẹp vô hình, dường như không
bao giờ chạm đến ....
ông
Nội tôi đã mất ở Sài Gòn một ngày giáp Tết, sau 1975. ông đã nằm ngủ một giấc
ngon sau khi đi uống rượu về, rồi không bao giờ dậy nữa.
đinh trường chinh
23.1.2020