Biện
Chi Lâm quê tỉnh Giang Tô, Trung Quốc, sinh năm 1910. Từ thuở nhỏ, ông đã có thiên
hướng yêu thích thơ ca kim cổ. Năm 1929, ông theo học khoa tiếng Anh, trường Đại
học Bắc Kinh. Thời gian này, ông đọc nhiều và chịu ảnh hưởng các nhà thơ lãng mạn
Anh và nhà thơ tượng trưng Pháp. Ông làm thơ rất sớm. Thi tập đầu tiên ông xuất
bản là cuốn Tam thu thảo, (1934), trong đó nhiều bài nhuốm màu sầu muộn và tuyệt
vọng, tình cảm phổ biến của giới trẻ lúc này.
Chịu ảnh
hưởng của trường phái “ Tân nguyệt “, Biện Chi Lâm là người có nhiều đóng góp
cho việc hiện đại hoá thơ ca Trung Quốc. Ông từng là đồng chủ biên tạp chí “ Tân
Thi “ ( 新诗 ), cùng với Đái Vọng Thư ( Dai Wangshu, 戴望舒 ), 1905-1950, là nhà thơ
trẻ từng du học ở Pháp, làm thơ bằng tiếng Pháp, sau có dịch thơ Pháp ( Les Fleurs du Mal, Baudelaire ), thơ Tây Ban Nha ( Federico Garcia Lorca ).
Ông cũng
từng là giáo sư ngoại ngữ trường Đại học Bắc Kinh, chuyên viên nghiên cứu tại Sở
văn học nước ngoài thuộc Viện Khoa học xã hội Trung Quốc.
Một số
tác phẩm tiêu biểu, sau cuốn Tam thu thảo nói trên:
Ngư mục
tập (1935),
Hán
viên tập (1936),
Uý lạo
tín tập (1940),
Thập
niên thi thảo (1942),
Điêu
trùng kỷ lịch (1930-1958).
Ông
qua đời năm 2000.
Nhà
thơ Biện Chi Lâm - Bian Zhilin卞之琳 (1910-2000)
Bài thơ Đoạn chương giới thiệu dưới đây
nguyên là bốn câu lấy từ một bài thơ dài. Tác giả cho biết cả bài ông thích nhất
bốn câu này nên ông cắt ra, cho nó thành một bài độc lập. Chính vì vậy ông đặt
tên là Đoạn chương ( Đoạn thơ rời ). Và đây là bài thơ tiêu biểu cho khuynh hướng
sáng tác của Biện Chi Lâm, trở thành một trong những bài nổi tiếng nhất của ông.
Con người với con người, cảnh vật với cảnh vật, con người với cảnh vật, tất cả hoà
quyện trong mối quan hệ đan xen, người ngắm cảnh rồi người biến thành cảnh được
nhìn ngắm. Giao thoa, giao cảm, giao tình, thiên nhiên cây cỏ là mình hay ta. Cầu
in bóng ánh trăng tà, lầu cao ngắm xuống như là cầm tay. Hỡi ôi người đó ta đây,
mà trong mộng tưởng ngày ngày gặp nhau.
断 章
你站在桥上看风景，
看风景的人在楼上看你。
明月装饰了你的窗子，
你装饰了别人的梦。
Dịch âm
ĐOẠN CHƯƠNG
Nhĩ trạm tại kiều thướng khán phong cảnh
Khán phong cảnh đích nhân tại lâu thướng khán nhĩ
Minh nguyệt trang sức liễu nhĩ đích song tử
Nhĩ trang sức liễu biệt
nhân đích mộng.
Bài dịch 1:
Đoạn thơ rời
Em đứng trên cầu ngắm phong cảnh
Người trên lầu ngắm cảnh nhìn em
Trăng sáng trang trí cửa sổ nhà em
Em tô điểm giấc mộng người khác.
Bài dịch 2:
Dừng bước trên cầu em ngắm cảnh
Lầu cao ai đứng ngắm nhìn em
Trăng vàng tô điểm phòng em nhỏ
Hình em vẽ mộng người đẹp thêm.
Bài dịch 3:
Dừng chân ngoạn cảnh bên cầu
Nào hay người đứng trên cao ngắm nhìn
Phòng em trăng sáng lung linh
Ai kia ủ mộng bằng hình bóng em.
Bài dịch 4:
FRAGMENT
You stand on a bridge, enjoying the view
From a balcony someone’ s watching you.
The bright moon adorns your window
And you adorn someone’s dreams.
Bài dịch 5:
FRAGMENT
Debout sur le pont tu contemples le paysage
Celui qui regarde le paysage te voit de l’étage
La lune brillante orne ta fenêtre
Et toi, tu ornes le rêve d’un autre.
THÂN TRỌNG SƠN
dịch và giới thiệu
30/5/2019