239. TRẦN HOÀI THƯ Về một bài thơ tự do độc đáo của Lâm Vị Thủy

Sáng nay, tôi đã đọc lại, như đã từng đọc lại biết bao nhiêu lần bài thơ Ngày Tháng Năm của Lâm Vị Thủy. Cám ơn thư viện đại học Cornell đã giúp tôi tìm ra được bài thơ. Nếu không có Cornell, có lẽ tôi sẽ không bao giờ có được niềm hạnh phúc lâng lâng bên cốc cà phê buổi sáng cuối năm dương lịch như thế này.

Càng đọc tôi càng tìm thêm cái hay của bài thơ. Ví dụ những câu dưới đây. thật độc đáo:

Bây giờ tháng bảy trời đương mưa  

Em lấy chồng tháng ba năm ngoái  

Tôi thiếu em những ngày xưa ngu dại 

Em nợ tôi dăm ba lời tạ từ. 

Chữ dùng rất giản dị, không kiểu cách, không văn hoa, không bóng bẩy (ví dụ chữ đương).  Mà lại quá tuyệt. Nó chở cả một nỗi buồn đến thắt ruột qua hai câu:Tôi thiếu em những ngày xưa ngu dại / Em nợ tôi dăm ba lời tạ từ.  Hai đàng đều thiếu/ nợ nhau. Vậy nên trách ai đây. Hay là trách duyên số ?!

Ngày tháng năm

Lâm Vị Thủy

Tôi sẽ về Gia Định chiều nay

Chiếc buýt cuối cùng qua sông cầu mới

Những ngọn đèn vàng ngậm cười ven bãi.

Tôi sẽ ngồi quán cà phê đầu đường đất đỏ

Kêu một ly đen nhỏ

Đợi chuyến xe bò chở rác về khuya.

Bây giờ tháng bảy trời đương mưa

Em lấy chồng tháng ba năm ngoái

Tôi thiếu em những ngày xưa ngu dại

Em nợ tôi dăm ba lời tạ từ.

Bởi vì không quê hương nên nghĩ mình yếu đuối

Tôi trở về mang dấu chàm tử tội

Và những chuyện thần tiên những chuyện thần tiên chưa từng kể

Không có em còn nói cho ai

Không có ai Gia Định còn gì để tôi quyến luyến.

Như những người lái xe đi qua đời mình nhắm mắt

Tôi trở thành lãng tử trong ca dao

Tóc rối ưu tư nụ cười nửa miệng

Thuốc hút vàng tay mà vẫn se môi

Không có em những tuần trăng ở đây vô nghĩa

Chủ nhật nhà thờ không người dự lễ

Tôi đi vào những lối đi xưa

Gọi tên em cùng với lúc thành phố lên đèn

Và tiếng còi tầu chợt đến rất xa xôi

Phải chi em đừng có nhiều kỷ niệm

Phải chi tôi đừng thèm biển rộng sông sâu

Thì em muôn đời vẫn là người yêu đơn sơ bé nhỏ

Thì tôi không bao giờ phải khóc hôm nay…

Trần Hoài Thư

2011